Dla sporej grupy osób w wieku 40+ termin "motocykle wojskowy" kojarzy się, w pierwszej chwili, z tym, co oglądał w serialu telewizyjnym "Czterej pancerni i pies". To rozpalało dziecięcą wyobraźnię i na lata pozostawało w pamięci. Dziś już trochę inaczej patrzymy na historię motocykli wojskowych niż 30 lat temu. Telewizja, książki i internet dostarczają dużo wiedzy na ten temat.

W czasie II wojny światowej, po obu stronach frontu, używano ogółem około 200 marek i modeli motocykli. Większość została zapomniana, ale kilka stało się powszechnie znanymi "ikonami", np. Sokół 1000, Harley-Davidson WLA, BMW R 75 Sahara i Zündapp KS 750 Sahara, M-72 i kilka innych.  

Po stronie niemieckiej…

W czasie wojny Niemcy posiadali dużo motocykli wojskowych. Od 1935 roku tamtejsze fabryki jawnie konstruowały i produkowały silnikowe jednoślady głównie przeznaczone dla wojska. Etatowo w niemieckich siłach zbrojny używano motocykli: Ardie, BMW, DKW, NSU, Phänomen, Triumph (TWN), Victoria, Zündapp. Do tego dochodziły motocykle zdobyczne.

Kilka niemieckich motocykli stało się niekwestionowanymi symbolami techniki wojskowej. Dziś większość kolekcjonerów i miłośników nie wiąże ich z ideologią faszystowską, ale docenia je za kunszt konstruktorów i wytwórców. Najbardziej znanymi są: BMW R 12 - najbardziej sztandarowy motocykl armii niemieckiej w czasie II wojny światowej; terenowy BMW R 75 Sahara - jeden z najbardziej nowoczesnych motocykli II wojny, podobnie jak druga Sahara - Zündapp KS 750. Kto nie słyszał o Saharach? Większość zapytanych dziś motocyklistów coś tam o nich wie.

Motocykle II wojny światowej

W książce zawarta jest historia motocykli wojskowych używanych w czasie trwania drugiej wojny światowej przez żołnierzy poszczególnych armii, m.in.: niemieckiej, polskiej, francuskiej, radzieckiej. Każdy z omawianych krajów posiadał swój sztandarowy model. Niektóre zostały spopularyzowane dzięki filmom wojennych. W wielu z nich zobaczymy niemieckich żołnierzy na motocyklu z bocznym wózkiem. W sumie zaprezentowanych zostało blisko dwieście motocykli wojskowych.

Poznaj "Motocykle II wojny światowej" »

Po stronie aliantów…

Najbardziej znanymi polskimi motocyklami wojskowymi są CWS M111 (Sokół 1000 M111) i Sokół 600. Po wybuchu wojny Polscy żołnierze szybko jednak przesiedli się na inne maszyny. Po przegranej kampanii wrześniowej i upadku Francji w 1940 roku, Polskie Siły Zbrojne, w ramach wojsk alianckich, formowane były w Wielkiej Brytanii. Tam nasi żołnierze dosiadali motocykli angielskich i amerykańskich.    

Po stronie aliantów też było kilka "gwiazd", które świecą do dziś, a największą z nich jest bez wątpienia Harley-Davidson WLA. Gdy żołnierze amerykańscy wylądowali na plażach Normandii motocykl ten otrzymał przydomek "Liberator" (wyzwoliciel). Jest on legendarny do tego stopnia, że obecnie produkowane są prawie wszystkie jego części składowe i jeżeli ktoś chce może sobie złożyć nową WLA.   

Po wojnie symbolem motocykla wojskowego z II wojny światowej był u nas radziecki M-72, choć faktycznie w czasie wojny powstało ich niewiele. Ten mit rozpowszechnił właśnie serial "Czterej pancerni i pies". Siła telewizji była ogromna i często zniekształcała historię. Faktycznie większość motocyklistów wojskowych, którzy w 1944 roku wjechali na ziemie polskie ze wschodu, dosiadało amerykańskich Harleyów-Davidsonów WLA, które na wschód trafiły w ramach pomocy amerykańskiej "Lend-Lease".

Szeroką gamę motocykli wojskowych miała armia brytyjska, m.in. Ariele, BSA, Nortony, Matchlessy, Royal Enfieldy. Maszyny te jednak nie stały się kultowymi i dziś niewiele osób o nich pamięta. Podobnie jest z motocyklami francuskimi, gdyby zapytać przeciętnych motocyklistów - czym w czasie wojny jeździli Francuzi, idę o zakłada, że większość nie będzie znała ani jednej marki. Innym nieznanym tematem są wojskowe motocykle japońskie z czasów II wojny.  

Tak jak Anglicy tworzyli bardzo proste, pragmatyczne i przemyślane konstrukcje, tak Włosi nie mogli się powstrzymać, aby nie unowocześniać swoich motocykli wojskowych. Więcej informacji na wspomniane tematy znajdziecie w książce "Motocykle II wojny światowej".   

Tomasz Szczerbicki
Dziennikarz i autor książek: tomasz-szczerbicki.pl

Wznowiona po 18 latach książka Tomasza Szczerbickiego "Motocykle II wojny światowej", zawiera historię motocykli wojskowych używanych przez żołnierzy poszczególnych armii, m.in.: niemieckiej, polskiej, francuskiej, radzieckiej, brytyjskiej, włoskiej i amerykańskiej. W sumie zaprezentowanych zostało tam blisko 200 maszyn wojskowych. Książkę można kupić TUTAJ