Czy wiesz ile razy zepsuł mi się motocykl w trasie? Jakie narzędzia ze sobą wożę? Czy złapałem kiedyś gumę? No dobra… to ostatnie to tylko i wyłącznie kwestia nieprawdopodobnego szczęścia. Nigdy nie złapałem gumy. Naprawiałem opony, ale zawsze dojeżdżałem do domu i później okazywało się, że coś jest nie tak. Najgorsze było kiedy kupiłem nowe opony do mojej Pan Europy i po tygodniu złapałem wkręta w tylną oponę. Moje złorzeczenie niosło się donośnym echem po garażu.

Czy miałem jakieś awarie? Nie, nigdy. Jeździłem różnymi motocyklami i poza testówkami nigdy nie były to motocykle nowe. WIele z nich osiągnęło lub zbliżało się do pełnoletności. Dlaczego się nie psuły? Bo były zadbane i nie kupowałem gruzów. Co może być też istotne, wszystkie moje motocykle serwisowałem sam. Wiem, że nie każdy może sobie na to pozwolić z wielu względów, ale może czasem warto spróbować?

Doświadczenie podpowiada mi, że bardzo niewiele motocykli jest wadliwych kontrukcyjnie. Część jest wykonana z podłych materiałów i może nie zawsze nadają się do eksploatacji poza słoneczną Italią ;-). Ale żeby nie być złośliwym mam również swoich faworytów w kraju kwitnącej wiśni a i na zachód od Odry coś by się znalazło. Jednak najczęstszą przyczyną usterek jest… tu kilka osób się wkurzy, eksploatacja niezgodna z wytycznymi zawartymi w instrukcji obsługi i tragicznie niski poziom kultury technicznej u osób serwisującej motocykl. Podsumowując, motocykle psujemy sobie sami i ochczo pomagają nam w tym tak zwani mechanicy.

Na linii motocykl, mechanik i kierowca dochodzi do złożonego ciągu przyczynowo skutkowego, którego moim zdaniem nie należy łączyć ze sprzężeniem zwrotnym. Kierowcę ponosi… Utopi motocykl w błocie, polata na gumie przy niskim poziomie oleju, zostawi motocykl na zimę w stodole… będzie chciał mało zapłacić za serwis. Mechanik zbyt często jest mechanikiem z przypadku bez podstaw i kultury technicznej. I proszę się nie na mnie nie gniewać, ale za długo w tym siedzę i za dużo motocykli naprawiałem żeby ufać serwisom. Jest to bardzo przykre, ale prawdziwe. A co na to motocykl? On po prostu popada w ruinę.

Często powtarzam, że tanio i dobrze oznacza, że dwa razy. Raz tanio, a drugi raz dobrze. Nawet jeśli samy dłubiemy przy motocyklu, to wcale nie oznacza, że jest tanio. Musimy poświęcić na to nasz cenny czas. Oczywiście musimy jeszcze brać pod uwagę własne błędy. Brak doświadczenia, wiedzy i odpowiednich narzędzi może być kosztowny, również jeśli chodzi o warsztat motocyklowy. No ale oni to jakoś przytentegują. I uwierzcie mi, że jak ktoś mnie pyta o godny polecenia serwis motocyklowy to nie wiem co powiedzieć.

Serio. 

Jakie zaniedbania lub błędy są najczęstsze? Hmm… praktycznie wszystko. Zaczynając od silnika, najczęściej wymieniany jest olej silnikowy i, mimo że to nie jest dobry temat na doktorat, to na wielu forach i przy wielu ogniskach podnosi ciśnienie uczestnikom dyskusji. Jaki lać olej? To jest jedno z najważniejszych pytań i faktycznie olej jest niezwykle ważną częścią zamienną silnika, ale o tym kiedy indziej. Trzeba go po prostu regularnie wymieniać. A co z płynem chłodzącym? Ile razy zdarzyło mi sie, że w motocyklu nigdy nikt nie wymienił płynu chłodzącego? Z hamulcowym nie jest lepiej. A przecież to są grosze. Obsługa układu hamulcowego to też zapomniana sztuka. Kto z was dba o to żeby co dwa sezony wymienić płyn, zdjąć i umyć zaciski? Widzę las rąk… Luz zaworowy? Tu ukłon dla jednego z autoryzowanych serwisów pewnej japońskiej marki, które przez 92 tys. km nie raczył zajrzeć do klawiatury. Oczywiście na fakturze dwa razy pojawiła się ta czynność. Za to bardzo często możemy przeczytać o… regulacji gaźników. Najczęściej w ogłoszeniach. Motocykl jest po przeglądzie, wymianie oleju, płynów i regulacji gaźników. Tylko ja się pytam, co w nich regulować? W znakomitej większości motocykli nawet nie da się ustawić poziomu paliwa w komorze pływakowej. Jedyne co możemy zrobić, to synchronizacja gaźników.

I żeby nie być gołosłownym, testowałem na sobie obsługę gaźników i powiem wam, że nawet po sześciu sezonach były one jak nowe w środku. Raz wykonana synchronizacja wystarczała nawet na trzy sezony. Testowałem też na sobie, wracając na chwilę do tematu, olej syntetyczny w starym motocyklu. I wiecie co? Rewelacja. Najstarszym piecem, do którego lałem pełen syntetyk był silnik starego Suzuki DR 650 Djebel. Syntetyk niczego nie wypłukał i niczego nie rozpuścił. Aha… nie lejcie oleju samochodowego do silnika w motocyklu.

Często pojawiają się problemy z zawieszeniem w motocyklach wyprawowych, które czasem ktoś próbuje topić w bagnie. Dlaczego? Bo po każdym topieniu powinno się rozebrać zawias i sprawdzić, czy woda nie spenetrowała łożysk. Czy ktoś to robi? No właśnie… A wystarczy się przyjrzeć, jak dbają o swoje motocykle zawodnicy. Terenowa kozucha po każdym upalaniu jest dokładnie myta i weryfikowana. W starczych motocyklach można było przesmarować łożyska wahacza i kiwaczka. W nowszych można dorobić kalamitki.

I jak zwykle pojawia się pytanie, po co ja o tym piszę? Żebyś zdał sobie sprawę, że motocykl wymaga serwisowania i to chwilami bardzo częstego i kosztownego. Jeśli nie będzie regularnie dopieszczany, zacznie się sypać i generować koszty, których nie planowałeś. Oczywiście wracamy do pytania, gdzie serwisować motocykl? Niestety tu nie pomogę. I to nawet nie przez to, że nie ufam serwisom. Po prostu tak dawno nie miałem do czynienia z serwisem, że ciężko mi coś podpowiedzieć.

Pamiętajcie jednak o jednym. Jak Kuba Bogu tak Bóg Kubańczykom. Aha… nigdy nie woziłem ze sobą części zamiennych i narzędzi… może poza fabrycznym zestawem i multitoolem.