Ścigacz.pl

Motocykle zabytkowe i klasyczne stały się dobrą lokatą kapitału. W wielu przypadkach wzrost ich cen przewyższa inflacje i daje dodatkowy realny przyrost wartości. Cieszą się z tego posiadacze - motocykliści, ale co ciekawe dostrzegają to również osoby, które niewiele mają wspólnego z motocyklami i jazdą na nich, czyli inwestorzy.

Najlepszym przykładem tego trendu jest u nas Sokół 1000 (CWS M111) i motocykle amerykańskie. Doszło do tego, że w Polsce produkuje się już ok. 80% części składowych Sokoła 1000, a dąży się do 100%. Powstają repliki, które oferowane są jako oryginały, ale to temat na inny artykuł. Podobnie jest w USA, gdzie z replik części składowych można już zbudować np. Harleya-Davidsona Knuckleheada.    

W ostatnich latach do grupy rentownych klasyków dołączają niektóre motocykle japońskie z lat 80., np. Honda CBX 1100, Yamaha XS 650 Special i kilka innych. Co ciekawe wartościowymi klasykami stają się powoli motocykle, których nie podejrzewalibyśmy o to, np. Yamaha SR 500. Jak widać gusta i trendy mody na rynku motocyklowym są jeszcze w dużym stopniu nieprzewidywalne.

Postanowiłem przyjrzeć się motocyklom na polskim rynku, ich cenom i dostępność. Na początek wziąłem Sokoła 125 i SHL 125 modele M02 i M03. W następnym odcinku prześledzę SHL 125 modele M04 i M05 oraz WFM 125 M06.

Motocykle Sokół 125 i SHL125 M02 i M03 są pierwszymi motocyklami seryjnie produkowanymi w Polsce po II wojnie światowej. Przed nimi było tylko 100 egzemplarzy motocykla SHL 98 (z angielskim silnikiem Villiers), zmontowane z części pozostałych sprzed wojny. Do dziś zachowały się dwa z owej setki.   

Prace nad stworzeniem Sokoła 125 ruszyły na przełomie lat 1946 - 1947. W dniu ówczesnego narodowego święta, 22 lipca 1947 roku dwa pierwsze prototypowe egzemplarze Sokoła 125 zostały zaprezentowane w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. W tym samym czasie w Kielcach trwały prace nad motocyklem SHL 125.

Powszechnie motocykle nazywano po prostu Sokół 125 i SHL 125. Miały one jednak swoje fabryczne oznaczenia modeli. M01 było oznaczeniem Sokoła 125. Wersje M02 i M03 określały pierwsze krótkie serie motocykli SHL 125. Wersja M04 była modelem SHL 125, który wytwarzany był już wielkoseryjnie, ale do niego wrócimy w kolejnym artykule.   

Produkcja motocykli Sokół 125 (M01), realizowana w Warszawie na ul. Mińskiej 25, w Państwowych Zakładach Samochodowych nr 2, trwała dość krótko, zakończono ją na przełomie 1950 - 1951 roku. W czasie około dwóch lat wytwarzania powstało ich ok. 2000 - 2500 sztuk.

Na przełomie 1947 - 1948 roku, równolegle w Kielcach i Warszawie, zbudowano niewielką serię motocykli SHL 125 model M02. Powstały one przez wykorzystanie przedwojennych ram (zmodyfikowanych) i nowych silników S01. Szacuje się, że M02 zbudowano ogółem ok. 203 sztuk. Kilka miesięcy po modelu M02 powstała kolejna wersja - M03. Była ona wynikiem zastosowania kół z bębnami 125 mm czyli dalszej unifikacji pomiędzy Sokołem 125 i SHL 125. Ta seria również była niewielka, liczyła ok. 350 egzemplarzy.

Dziś wspomniane motocykle są bardzo cenne historycznie i zarazem drogie. Choć trzeba za nie zapłacić dużo przyrost ich cen jest realny każdego roku. Działa tu mechanizm unikalności historycznej oraz bardzo ograniczonej podaży i sporego popytu.

Nie da się wyznaczyć sztywnych ram cenowych, bo każdy egzemplarz wyceniany jest indywidualnie, a jego wartość zależy od czasu produkcji (numer ramy i silnik), kompletności, stanu zachowania, historii. Można jednak przyjrzeć się transakcjom z ostatnich 2 - 3 lat.

Ceny zachowanego w oryginalnym stanie Sokół 125 dochodzą do poziomu 45 - 60 tys. zł. Niewiele tańsze są SHL 125 model M02 i M03, ich ceny za podobny stan wahają się na poziomie 30 - 40 tys. zł. Oczywiście mówimy tu o motocyklach wymagających konserwacji, napraw czy renowacji. Ceny wspomnianych motocykli odrestaurowanych są przeważnie większe o 20 - 25 tys. zł, czyli koszt profesjonalnych prac renowacyjnych.

Ceny egzemplarzy w większym lub mniejszym stopniu nieoryginalnych są relatywnie mniejsze. Przez lata naprawiano je i wymieniono w nich części na pochodzące z nowszych modeli. Proces unifikacji Sokoła 125 i SHL 125 M02 i M03 z późniejszymi modelami był bardzo duży.

Motocykle w PRL - rzecz o motoryzacji i nie tylko...

Przyjęło się powszechnie mianem "motocykle PRL" określać pojazdy produkcji krajowej: WFM, SHL, WSK, Junak. Jest to jednak wielkie uproszczenie, bo obok wspomnianych jednośladów na naszych drogach można było również spotkać kilkanaście marek motocykli importowanych: Jawa, MZ, CZ, IFA, IŻ, M-72, K-750, Panonia, Lambretta, Peugeot, a także: BMW, Triumph, Norton, BSA,AJS, Harley-Davidson i wiele innych.

O TYM WŁAŚNIE JEST TA KSIĄŻKA "MOTOCYKLE W PRL" »

O opinie na temat rynkowych trendów zapytałem Anatola Olaka, który w firmie Awiata Serwis Sp. z o.o. od prawie 40 lat zajmuje się budowaniem kolekcji oraz renowacją i handlem zabytkowymi polskimi motocyklami. Z racji wiedzy, wykształcenia oraz zamiłowania często zajmuje się analizą techniczną oraz uczestniczy w transakcjach sprzedaży omawianych dziś motocykli jako ekspert.

Polskie powojenne motocykle z roli kopciuszków awansowały na księżniczki. Od wielu lat obserwuje rosnący trend zwiększenia wartości tych motocykli. Co za tym idzie wzrasta poziom merytoryczny renowacji motocykli i niestety wzrastają też ceny. Niesprzyjającym czynnikiem przy renowacji jest mała ilość materiałów (katalogów, fotografii, dobrze zachowanych egzemplarzy). Dodatkowo niewielka ilość egzemplarzy zachowanych nie sprzyja masowej produkcji replik.

Ostatnio zetknąłem się z Sokołem 125 o wysokim numerze ramy, który pomimo braku silnika (zamontowany był silnik z połowy lat 50.) oraz kilku braków oryginalnych części (błotnik, przód, osprzęt) został sprzedany za około 40 tys. zł.

Natomiast kilka miesięcy temu dowiedziałem się o zakupie ramy, baku, błotnika tylnego, bagażnik za ok. 2000 zł, była to bardzo duża okazja zwarzywszy, że była to M03.

Dwa lata temu pomagałem przy zakupie Sokoła 125 z późniejszej produkcji, który pomimo braków oraz słabego stanu technicznego osiągnął okazyjną cenę około 15 000 zł. W przeciągu ostatnich 2 - 3 lat konsultowałem renowacje motocykla M02 oraz M03. Dodatkowo dostarczałem repliki części takie, jak lampki tylne, manetki gumowe, kraniki rolgazy oraz inne drobne części. Cztery lata temu remontowałem Sokoła 125 o numerze ramy poniżej 20, koszt renowacji zawarł się w okolicach 25 000 zł.  

Motocykle Sokół 125 i SHL 125 modele M02 i M03 są dobrymi inwestycjami. Z racji niewielkiej liczby wyprodukowanych egzemplarzy i pewnej odmienności konstrukcyjne od późniejszego modelu są poszukiwane i ich ceny będą rosnąć. 

Tomasz Szczerbicki
Dziennikarz i autor książek: tomasz-szczerbicki.pl