Poprzeczne V to układ cylindrów kojarzący się najczęściej z motocyklami Moto Guzzi. Starsi czytelnicy mogą pamiętają też Hondę CX 500, która w latach 90. była u nas popularna, ze względu na swą bezawaryjność i żywotność. Poprzeczne V zagościło kiedyś też w ramie motocykla Indian. Był to wojskowy model 841.

W pierwszych latach II wojny światowej Amerykanie bacznie przyglądali się poczynaniom Niemców w Afryce Północnej. Jednym ze skrupulatnie analizowanych wątków była sprawność transportu wojskowego na afrykańskich bezdrożach. W grupie motocykli Jankesi wysoko oceniali mobilność niemiecki wojskowych, dolnozaworowych bokserów (BMW, Zundapp) i… zapragnęli też mieć coś podobnego.

Władze wojskowe US Army swoimi spostrzeżeniami z Afryki podzielili się z przedstawicielami fabryk Harley-Davidson i Indian, a ten przygotowały dla nich prototypy pojazdów, które były zbliżone konstrukcyjnie do wojskowych motocykli niemieckich. Tak powstał Harley-Davidson XA z silnikiem boxer i napędem tylnego kola za pomocą wału. Indian przygotował zaś model 841, w którym cylindry też chyliły się na boki, ale nie aż tak bardzo jak w boxerach. Oba motocykle - XA i 841 - produkowane były tylko przez rok, na przełomie lat 1941 - 1942. Obu powstało po nieco ponad 1000 sztuk. Nie odegrały one znaczącej roli w wyposażeniu amerykańskich wojsko, ale były ciekawe konstrukcyjnie.

Motocykle w PRL - rzecz o motoryzacji i nie tylko...

Przyjęło się powszechnie mianem "motocykle PRL" określać pojazdy produkcji krajowej: WFM, SHL, WSK, Junak. Jest to jednak wielkie uproszczenie, bo obok wspomnianych jednośladów na naszych drogach można było również spotkać kilkanaście marek motocykli importowanych: Jawa, MZ, CZ, IFA, IŻ, M-72, K-750, Panonia, Lambretta, Peugeot, a także: BMW, Triumph, Norton, BSA,AJS, Harley-Davidson i wiele innych.

O TYM WŁAŚNIE JEST TA KSIĄŻKA "MOTOCYKLE W PRL" »

Do Harleya-Davidsona XA wrócę w innym artykule, a tu przyjrzyjmy się baczniej Indianowi 841. Jego cylindry rozchylone były pod kątem 90°. Silnik miała pojemność skokową 737 cm³ i rozrząd dolnozaworowy. Do tego miał niski stopień sprężania (5,1:1), co pozwalało napędzać go benzyną o niskim liczbie oktanowej i gorszej jakości. To były cechy typowe dla konstrukcji wojskowych na czas wojny. Silnik Indian 841 miał moc 25 KM a pojazd osiągała prędkość maksymalną 110 km/h. Napęd przenoszony był przez czterostopniową skrzynię biegów (sterowaną nożnie) i dalej wałem na tylne koło. Przednie zawieszenie stanowił widelec trapezowy a tylne zawieszenie było suwakowe. Ogółem Indianów 841 wyprodukowano 1056 sztuk           

Motocykl prezentował się ciekawie, ale gdy został poddany testom wojskowych okazało się, że lepiej na pustyni sprawdzają się jeepy. Rząd USA rozliczył się fabryką Indian, ale motocyklami nie był zainteresowany. Nadwyżki zostały sprzedane na rynek cywilny.

Do lat 90. Indian 841 znany był u nas tylko z literatury i zdjęć. W ostatnich 20. latach sprowadzono do Polski co najmniej osiem takich motocykli. Znajdują się one obecnie w prywatnych kolekcjach. 

Tomasz Szczerbicki
Dziennikarz i autor książek: tomasz-szczerbicki.pl