95 czy 98? To pytanie, które bardzo często pojawia się w internecie. Odpowiedź jest niejednoznaczna, co tym samym wywołuje ciągłe dyskusje i walkę na argumenty. Walkę, której nie da się wygrać, ponieważ odczucia z jazdy na różnym rodzaju paliwa są inne dla każdego motocyklisty.

Jeśli myślicie, że udzielę Wam jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, to niestety muszę was rozczarować. Postaram się jednak przybliżyć kilka kwestii, które ułatwią Wam podjęcie decyzji, jakie paliwo jest lepsze dla waszego motocykla.

Zasada działania silnika benzynowego pozostaje niezmienna od momentu jego wynalezienia. Niewątpliwie są różne konstrukcje, różne układy i ilości cylindrów. Nas jednak interesuje w tym momencie tylko mieszanka paliwowo - powietrzna, dzięki której silnik żyje. 

Wdech i wydech - zasada działania jest prawie taka, jak u ludzi. My napełniamy płuca, silnik zasysa powietrze do kolektora ssącego. Tu pojawia się pierwsza istotna informacja - ilość. W układach wtryskowych jest ona mierzona przy pomocy specjalnego czujnika. Na tej podstawie sterownik silnika dobiera odpowiednią dawkę paliwa. Oczywiście opisuję to w ogromnym uproszczeniu. Mieszanka paliwowo powietrzna jest sprężana w komorze spalania, a następnie układ zapłonowy generuje iskrę, która powoduje wybuch i spalenie mieszanki, inicjując ruch tłoka w dół i obrót wału. Spaliny wydostają się poprzez kolektor wydechowy, w którym znajduje się sonda lambda. Jest ona odpowiedzialna za sprawdzenie ilości tlenu w spalinach. Ta informacja jest kluczowa dla sterownika silnika - dzięki niej wiadomo czy paliwa było tyle ile potrzeba.

Teraz kiedy wiemy, jak działa ten mechanizm, możemy przejść do kwestii samego paliwa. W teorii benzyna 98 będzie odparowywała szybciej, lepiej wymiesza się z tlenem, a co za tym idzie, powinna lepiej się spalić, a na pewno zrobi to szybciej. Mówiąc bardziej obrazowo, wybuchnie gwałtowniej. Niby same plusy, ale czy na pewno.... W tym momencie dochodzi jeszcze jeden czynnik - czas i długość wybuchu. Współczesna elektronika pozwala bardzo dokładnie określić moment, w którym ma nastąpić zapłon. Co ważne, potrafi go płynnie wyprzedzić. Czemu to takie ważne? Otóż pomimo faktu, że trwa to wszystko ułamki sekund, sam proces wybuchu mieszanki musi być idealnie dobrany, gdyż w przeciwnym razie nastąpi spalanie stukowe. Nazwa ta jest potoczna i choć przyjęła się na stałe w języku mechaników, oznacza ona dokładnie to, że silnik zaczyna stukać podczas pracy. Mieszanka nie spala się w odpowiedni sposób i powoduje nierówną pracę silnika. Uwaga! Zbyt wczesny zapłon jest również źródłem spalania stukowego. Jeżeli nie będziecie w stanie tego wyłapać podczas jazdy, oznacza to, że elektronika w waszym motocyklu wprowadziła korekty prawidłowo, a motocykl pojechał tak, jak powinien. Co innego w przypadku starszych maszyn gaźnikowych. Tu jest całkiem możliwe, że po zastosowaniu paliwa (najlepiej 99/100 oktan) wolne obroty samoczynnie podniosą się o 50 - 100 obrotów na minutę. Czy odczujemy różnicę podczas jazdy? Tak, reakcja na pokrętło gazu powinna być żwawsza. Elektronika w nowych motocyklach jest konstruowana tak, aby ilość paliwa była odpowiednia niezależnie od panujących warunków. Oznacza to po prostu, że nie może być go ani za dużo, ani za mało. Układ wtryskowy działa w oparciu o pompę paliwa, która ma za zadanie podać je pod odpowiednim ciśnieniem (na ogół między 3 a 3,5 bara). Resztę załatwiają wtryskiwacze, które otwierają się na ułamek sekundy, rozpylając mgiełkę paliwa. Komputer ustala jego dawkę, zmieniając czas otwarcia wtrysków.

Jak to się ma do naszej benzyny 95/98? Ano właśnie tak, że to sterownik silnika ustali dawkę paliwa i raczej oktanowość nie zrobi mu większej różnicy. I tu pole do działania mają firmy tuningowe. Mogą zastosować zewnętrzne urządzenie, za pomocą którego możliwa jest zmiana dawki paliwa. Należy wtedy dać silnikowi więcej powietrza, tak aby zachować odpowiednie proporcje i uzyskać większą moc. 

Kiedy my motocykliści możemy zauważyć różnicę w paliwie? Być może kiedy jedziemy wolno, mamy zapięty wysoki bieg i odkręcimy manetkę gazu w celu przyspieszenia. Właśnie w tym momencie benzyna 98 powinna ułatwić silnikowi wejście na obroty i przyspieszenie. Aby w pełni wykorzystać potencjał paliwa wysoko oktanowego, należałoby zmodyfikować silnik. Podstawowa operacja to doprężenie. Benzyna 98 lepiej miesza się z powietrzem i zachowuje dobre parametry przy podwyższonej kompresji. Wiem, że dla zwykłego człowieka brzmi to trochę jak paplanina, więc znowu posłużę się porównaniem. Wyobraźcie sobie, że myjecie szybę w kasku przy użyciu płynu w butelce ze spryskiwaczem. Naciskacie dźwignię i mgiełka płynu osiada na szybie. Widzieliście tę mgiełkę? Opadła ona równomiernie na powierzchnię. Im bardziej benzyna przejdzie ze stanu płynnego w gazowy, tym lepiej zachowa się podczas spalania. Jeszcze jedna informacja - nigdy nie spala się 100% paliwa. Zawsze jakaś część wydostaje się razem ze spalinami. Dlatego paliwo efektywniej spalone to mniejsze straty, głównie dla naszego portfela.

Jak widzicie, nawet dysponując konkretną wiedzą, nie jest łatwo jednoznacznie stwierdzić, które paliwo jest lepsze i dlaczego. Jedno co można powiedzieć, to że jeżeli macie Ducati Panigale, czy Yamahę R1M i ponad 200 KM, to o różnicę w odczuwaniu mocy nie musicie się martwić.