Ścigacz.pl

Przebieg trasy: Rymanów Zdr. - Pustelnia Św. Jana - Dukla - Bóbrka - Żarnowiec - Tarnowiec - Lubla - Cieszyna - Strzyżów - Skały Prządki - Kamieniec (Odrzykoń) - Haczów - Rymanów Zdr. (łącznie około 170 km)

Nie ma się co silić na jakieś wstępy, kiedy przed nami roztoczą się piękne krajobrazy i obejrzymy wspaniałe zabytki. Pierwszym punktem, który zwiedzimy, to niewielki, ale sympatyczny kurort jakim jest Rymanów Zdrój. Warto, zostawiwszy motocykle na parkingu, przejść się wzdłuż płynącej w rozpadlinie rzeczki o nazwie Tabor. Spacerując promenadą po jej prawej stronie miniemy domy zdrojowe i pawilon, w którym można napić się wód zdrojowych. Można też przysiąść na ławeczce obok spiżowego posągu twórczyni tego uzdrowiska, czyli Anny Potockiej. Uzdrowisko powstało, w pewnym sensie przypadkowo, w drugiej połowie XIX w. Potem przeszedłszy kolejny już mostek na rzeczce, zawrócimy drugim brzegiem do naszych motocykli.

Nad takim strumykiem rozsiadł się kurort w Rymanowie

Z trzech źródełek (Tytus, Celestyna, Klaudia) wypływają wody zdrojowe

Jacek na ławeczce z księżną Potocką założycielką uzdrowiska

Z Rymanowa, jadąc na południe, przebijemy się przez niezbyt wyniosł masyw Bukowicy, a dotarłszy do Jaślisk skręcimy w prawo w stronę Tylawy i potem Dukli. Teraz musimy uważać, aby nie przegapić zjazdu w lewo do pustelni św. Jana z Dukli. Ten eremita, którym zresztą był krótko i tylko w młodości, żył w XV w. Natomiast w czasie oblężenia Lwowa przez kozaków (Chmielnickiego) i Tatarów (Tuhaj Beja) w 1648 r. jego ukazująca się w obłokach postać miała podobno decydujący wpływ na odstąpienie najeźdźców od miasta "Leopolis Semper Fidelis", czyli Lwowa Zawsze Wiernego Rzeczpospolitej. Do samej pustelni podjechać nie można i trzeba dobre 200 m drałować pod górę. Stoi tu, obok chatki świętego, całkiem spory kościółek z kamienia, a u jego podstaw bije źródełko, które jak to w takich miejscach bywa, uważane jest za uzdrawiające. Widok spod kościółka częściowo wynagradza trudy dojścia do niego.

Z takiej skromnej pustelni św. Jana z Dukli...

...powstał taki potężny i oblegany przez turystów obiekt sakralno-turystyczny słynący swoim uzdrowicielskim źródełkiem

Wróciwszy się do głównej szosy po chwili zatrzymamy się przed zespołem pałacowym w Dukli. Dukla to historyczne miasteczko o bardzo urozmaiconych dziejach, które ogromnie ucierpiało w czasie II wojny światowej, zwłaszcza kiedy tamtędy przedzierały się na południe oddziały Czerwonej Armii, walcząc z oddziałami niemieckimi usadowionymi na przełęczach beskidzkich, wiodących na Słowację. Mimo to jest tutaj co oglądać. My poprzestaniemy na rzuceniu okiem na pałac i przypałacową ekspozycję przestarzałego już sprzętu bojowego.

Pałac w Dukli

W przypałacowym ogrodzie jest skansen bojowych maszyn latająco-artyleryjskich i...

... rakietowo-czołgowych

Opuściwszy Duklę, zaraz za nią, zjedziemy z głównej drogi do Krosna i przejechawszy nad rzeczką Jasiołką dojedziemy do Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce. Co tu dużo mówić, ale w drugiej połowie XIX w. to te ziemie były potęgą w wydobyciu ropy naftowej na świecie. Co prawda należały wówczas do Monarchii Austro-Węgierskiej, ale to Polacy mający ogromną samodzielność polityczną i kulturową wytwarzali produkty z "oleju skalnego". Zwłaszcza aptekarz Ignacy Łukasiewicz ma ogromne zasługi na tym polu. Wtedy jeszcze nie było automobilów i destylacja ropy była głównie skierowana do otrzymywania nafty jako surowca oświetleniowego. A jakież cudowne modele lamp naftowych można oglądać w bóbrskim muzeum. Ten potężny skansen wypełniają najprzeróżniejsze maszyny do wydobywania i przerabiania ropy naftowej. Do dzisiaj w tym rejonie wydobywa się, co prawda na niezbyt wielką skalę, ropę naftową, przerabianą na najrozmaitsze produkty w nieodległej rafinerii w Jedliczach. Potem centrum wydobycia przeniosło się do galicyjskiego Borysławia (aktualnie Ukraina). Osobiście największe wrażenie (obok ekspozycji lamp naftowych) robi na mnie (w czasie każdego tam pobytu) studzienka, obita drewnianymi balikami, na dnie której bulgoczą i parują opary najczarniejszej oleistej cieczy.

Przed muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego

Z Bóbrki, na którą trzeba poświęcić dużo czasu, wyruszamy w stronę Żarnowca. Niestety dopiero opisując tę trasę i szperając za rozmaitymi informacjami w internecie, doczytałem że w pobliski Zręcinie (po drodze do Żarnowca) jest grób Ignacego Łukasiewicza, wielkiego polskiego wynalazcy, przemysłowca i filantropa.

Natomiast w Żarnowcu koniecznie trzeba odwiedzić dom, w którym w ostatnich latach swego życia, mieszkała pisarka i poetka, dzięki której każdy normalny i logicznie myślący człowiek wie, że: "krasnoludki są na świecie". W uroczym parku jest stojący na skarpie dom z muzeum Marii Konopnickiej. Na dodatek w grocie, mieszczącej się w piwnicach tego domu, można zjeść tanie i dobre pierogi.

Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu

Dalej meandrując drogami ludnie zamieszkałego Podkarpacia docieramy do Tarnowca. Na wjeździe wita nas pomnik grunwaldzki, postawiony z okazji okrągłej 500 rocznicy wiktorii nad Zakonem Krzyżackim. Po rozmaitych perypetiach dziejowych pomnik został zrewitalizowany w 2010 r. Jeśli go obejdziemy ze wszech stron, to zobaczymy, że oprócz zwycięstwa pod Grunwaldem i tablicy poświęconej Adamowi Mickiewiczowi, na jego pozostałych bokach mamy trzy inne przewagi naszego oręża, tj. bitwę pod Wiedniem 1683 r. i wojnę z bolszewikami w1920. Niestety zapomniałem jakie było nasze czwarte zwycięstwo uwiecznione na pomniku! Wstyd! Może dlatego zapomniałem, gdyż widok na Beskid Niski spod pomnika jest zapierający dech w piersiach. W Tarnowcu jest też, przy białym kościele, bardzo pięknie skomponowana droga krzyżowa, rozpościerająca się na zboczu przykościelnego pagórka.

Tarnowiec. Spod pomnika grunwaldzkiego roztacza się niezwykle przestrzenny widok na Beskid Niski

Z Tarnowca, przeciąwszy znaną nam rzeczkę Jasiołkę i po dojechaniu w Szebniach do głównej szosy Krosno-Jasło, jedziemy przez chwilę w stronę Jasła, a potem odbijamy w prawo, aby przebijać się przez zalesione pasmo wzniesień między Warzycami a Lublą.

W Lubli warto chwilkę poświęcić drewnianemu, kształtnemu kościółkowi. Na Podkarpaciu, oprócz drewnianych unickich cerkiewek (zwłaszcza w Beskidzie Niskim), jest bardzo wiele tego typu kościołów, które dotrwały do naszych czasów. Mijamy położony na wzniesieniu Frysztak i przez bramę utworzoną przez Wisłok w pogórzu Strzyżowsko-Czarnorzeckim docieramy do Cieszyny. Trzeba wypatrywać znaków, które odprowadzą nas z głównej szosy w lewo do schronu kolejowego z drugiej wojny światowej. Kiedy front po czerwcu 1941 r. szybko przesuwał się na wschód za umykającą (nierzadko) w popłochu "niezwyciężoną Krasną Armią", trzeba było przenieść dowództwo Wehrmachtu bliżej tego frontu i dlatego pomyślano, a następnie wykonano takie budowle, jak m.in. ta w Cieszynie. To tutaj przybyły pociągi wiozące Der Fuhrera, Adolfa i Il Duce, Benito. Aktualnie ten schron kolejowy jest udostępniony do zwiedzania, ale uprzedzam, że oprócz stęchlizny i wilgoci zazwyczaj panującej w takich obiektach (kiedyś była tu pieczarkarnia) to nie ma w nim nic ciekawego. Zupełnie inaczej, niż w podobnym obiekcie w Konewce koło Tomaszowa Mazowieckiego i Spały, w którym jest bogata spuścizna po budowniczych obiektu, typach uzbrojenia rozmaitych armii z drugiej wojny światowej i polskich partyzantach z tego okresu. Na zewnątrz ta góra betonu budzi jednak respekt. Ileż to ci skrupulatni Niemcy się natrudzili i wykosztowali, aby wykonać taki nikomu nie potrzebny bubel. Zresztą ich pobratymcy w okrutnym rozdrapywaniu Polski we wrześniu 1939 r. też zostawili całe mnóstwo "betonowych grzybów" w postaci linii Mołotowa na obecnych naszych ziemiach. Również na terytoriach wschodniego Podkarpacia.

Takich drewnianych kościołów jak ten w Lubli jest wiele w tym rejonie

Ten schron kolejowy w Cieszynie był świadkiem wizyty Hitlera

Potem wracamy do głównej drogi i po dotarciu do Strzyżowa, tym razem w okolicach stacji kolejowej, znajdujemy obiekt o podobnym co w Cieszynie przeznaczeniu. Przeznaczenie, jako schron kolejowy, jest to samo, ale wykonanie zupełnie inne, gdyż tutaj wydrążono tunel w górskim zboczu. Ciekawe na co wydano mniej Reichsmarek, pieniędzy, które już przed wojną miały na świecie wartość papieru, na którym były wydrukowane? Ten schron też można zwiedzać. Kiedyś (ponad 20 lat temu) to nawet udało mi się przez niego przejechać motocyklem, na drugą stronę góry, ale teraz już jest to tylko obiekt muzealny, więc oglądamy go pieszo, zostawiwszy nasze pojazdy przed zakratowanym wejściem.

A to inny schron z tej samej epoki w Strzyżowie jest wydrążony w zboczu góry

Ze Strzyżowa jedziemy na południe w stronę Krosna. Ładnymi drogami, wijąc się przez wzgórza, docieramy do zakrętu drogi, gdzie wysterczają się Skały Prządki. Legend związanych z tą nazwą jest kilka, a same skałki tworzą bardzo ciekawe dla oka kształty. Zwiedzamy oczywiście per pedes! Zapewniam warto!

Malowniczy rezerwat skalny "Prządki"

Potem wąskimi drogami warto dotrzeć do zamku, a właściwie zrośniętych dwóch zamków, zwanych Kamieńcem. W środku jest oczywiście muzeum, które można zwiedzić, jeśli mamy czas. Nie muszę tutaj napomykać, że z tymi zamkami wiąże się informacja, iż właśnie tutaj dzieje się akcja "Zemsty" hr. Aleksandra Fredry.

Zamek Kamieniec, a właściwie dwa zamki, jest w pobliżu Odrzykonia

Ocierając się zatem o nieodległy Odrzykoń i Krosno, starając się nie pogubić w galimatiasie dróg, docieramy do Haczowa. Jest tutaj obiekt często uwidoczniany na mapach "eksperientnych" obiektów architektury, zwłaszcza drewnianej. Obok tego drewnianego zabytku sakralnego stoi nowszy, murowany kościół. Ale nowożeńcy chyba przedkładają swoje ślubowania w drewnianych ścianach starego zabytku. Stąd do Rymanowa Zdroju jest "rzut beretem".

A to innych zabytek sakralno-architektoniczny w Haczowie

Tak dobiegła nasza trasa. Myślę że jeśli chcemy ją poznać lepiej, a zwłaszcza dokładniej, to przynajmniej niektóre obiekty musimy co najmniej jeszcze raz odwiedzić.