Na fanpage SPOKO spotted Świdnica dwa dni temu pojawiło się zdjęcie motocrossowców jadących drogą publiczną, a ich pojazdy nie mają rejestracji. Zdjęciu towarzyszył wpis, który w oryginalnej pisowni zamieszczamy poniżej.

"Gdzie mogę dostarczyć materiały dowodowe w postaci nagrania z kamerki samochodowej, na którym widać 2 crossowców poruszających się bez tablic rejestracyjnych oraz dwóch z nich jechało przez paręnaście metrów na jednym kole stwarzając zagrożenie w ruchu drogowym. Pozostali motocykliści posiadali tablice więc łatwo będzie ich namierzyć a oni doprowadzą do tych bez tablic. Chętnie przekażę materiały w odpowiednie ręce w celu ukarania sprawców".

Oczywiście formuła SPOKO spotted Świdnica bazuje na obśmianiu różnych fenomenów naszego życia w Polsce, więc i w tym przypadku to po prostu żart, ale z drugiej strony… nie do końca. Nie chodzi nawet o komentarze osób, które rzeczywiście chcą pomóc w przekazaniu nagrania organom ścigania.

Polacy uwielbiają donosić?

W naszym kraju powstaje coraz więcej narzędzi i rozwiązań, które pozwalają donosić. A Polacy ochoczo z nich korzystają. W zeszłym roku przesłaliśmy służbom o blisko 50 proc. więcej materiałów niż rok wcześniej. Do końca 2022 zostały jeszcze trzy miesiące, ale już wiadomo, że będzie pod tym względem rekordowy. Wystarczy przecież kamerka w telefonie.

Jednym z najskuteczniejszych narzędzi do donoszenia jest policyjna skrzynka pocztowa. "Stop agresji drogowej" to nazwa skrzynki, na którą kierowcy przesyłają nagrania z wideorejestratorów. Na podane adresy e-mail można wysłać film lub link do zamieszczonych w Internecie zdjęć i nagrań, a jeżeli ktoś nie potrafi, może przekazać materiały cyfrowe w najbliższej komendzie. Co ciekawe, policja wykorzystuje filmy nie tylko jako gotowce do wystawiania mandatów, ale przygotowuje z nich również kompilacje, które publikuje w sieci.

Rekord goni rekord

Ale chyba nikt nie spodziewała się, że Polacy tak chętnie zaczną korzystać z tego rozwiązania. O ile w 2015 roku rodacy przekazali stróżom prawa 7,5 tys. nagrań, to już pięć lat później - w 2020 roku, było ich ponad dwa razy więcej - dokładnie 16,5 tys. To był absolutny rekord, ale okazuje się, że w 2021 roku na policyjne skrzynki "Stop agresji drogowej" trafiło jeszcze więcej materiałów. Po podsumowaniu wyników z wszystkich adresów policji naliczono aż 24,8 tys. zgłoszeń. Przy okazji dodajmy, że policji najchętniej pomagają warszawiacy, którzy przesłali stróżom prawa blisko 5,4 tys. nagrań. Na drugim miejscu jest Wrocław, a na trzecim Poznań.

Policyjna skrzynka e-mail to tylko jeden z dostępnych sposobów kontaktu z niebieską formacją lub strażą miejską. Być może bardziej eleganckim i niekojarzącym się tak bardzo z donosicielstwem jest przekazanie filmu na jeden z wielu kanałów YouTube - który zajmuje się piętnowaniem przypadków łamania przepisów drogowych. Najpopularniejsze to StopCham i Polskie drogi, ale jest ich o wiele więcej. Tylko pierwszy z wymienionych kanałów zawiera już blisko 1800 nagrań, które przez ostatni miesiąc zostały odtworzone ponad 11 mln razy, a w ostatnim kwartale ponad 37 mln.

Uprzejmie donoszę!

To jeszcze nic, bo przecież istnieją wygodne w użyciu aplikacje na smartfony, na przykład apka o jednoznacznie brzmiącej nazwie Uprzejmie donoszę, która po uruchomieniu umożliwia przesłanie wykonanych materiałów bezpośrednio do organów ścigania. Jedna uwaga. Aby donos z aplikacji był skuteczny, policja lub straż miejska muszą uzyskać również dane donosiciela. Jeśli sprawca przyznaje się do złamania przepisów, np. dotyczących nieprawidłowego parkowania, służby wystawiają mandat.

Z Uprzejmie donoszę korzystają obecnie tysiące użytkowników, bo aplikacja jest skuteczna na terenie całego kraju, z niewielkimi wyjątkami. Każdego miesiąca przybywa średnio ponad 200 użytkowników. Wrzesień się jeszcze nie skończył a Uprzejmie donoszę zyskało kolejnych 292 uczestników. W bieżącym miesiącu użytkownicy przesłali organom ścigania 3274 donosy. Stolica ponownie okazuje się miastem, którego mieszkańcy najczęściej korzystają z tego typu "nowinek". Od początku uruchomienia aplikacji w 2018 roku warszawiacy zgłosili bisko 47 tys. spraw.  

Tak, to my sami

Okazuje się, że policji wyrósł bardzo poważny sojusznik w zbożnym dziele dyscyplinowania kierowców. To my sami. Czy to dobrze? W sieci, nawet na naszym portalu pod treściami o przekazaniu nagrań policji, praktycznie zawsze pojawiają się komentarze o "konfiturach", "uprzejmych inaczej", "kapusiach", itd. Padają też propozycje, aby takie osoby eliminować, nawet jeśli nie z grona zmotoryzowanych, to przynajmniej z grona "prawdziwych" motocyklistów. Ale czy naprawdę te wszystkie narzędzia i efekt jaki przynoszą, powinny budzić naszą niechęć, gniew i sprzeciw?

Jeden przykład. Pamiętacie przypadek marszałka województwa zachodniopomorskiego, który postanowił zajechać drogę ciężarówce, a w efekcie doszło do kolizji? Gdyby nie nagranie, sprawa szybko zostałaby zamieciona pod dywan. Tymczasem rok po tym incydencie polityk ma poważne zarzuty "sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lądowym" postawione przez Prokuraturę Okręgową w Szczecinie. W tej sprawie toczy się postępowanie przed sądem. Nie dość, że mężczyźnie grozi nawet 8 lat odsiadki, to teraz doszedł jeszcze zarzut używania pojazdu służbowego niezgodnie z przeznaczeniem i prawdopodobnie nastąpi koniec kariery politycznej pana marszałka. Sroga kara jak na kilkanaście sekund nagrania.

To nie wszystko

Na StopCham regularnie trafiają również nagrania ze… stróżami prawa w roli głównej. Część spraw ma dalszy bieg i kończy się ukaraniem sprawców w mundurach. Przecież o to właśnie nam chodzi! Chcemy równego traktowania wobec prawa i bezpiecznej możliwości przejechania z punktu A do B. Tego samego pragniemy dla członków swoich rodzin, przyjaciół, znajomych.

Możemy się zżymać i wołać o powszechnej inwigilacji, donosicielach i internetowych kapusiach, ale videorejestratory i powszechne filmowanie wyczynów piratów drogowych, a następnie przekazywanie tych materiałów organom ścigania, służy nam wszystkim. Niezależnie od tego, co o tym myślimy.