W dniu 31 marca 2022 minister klimatu i środowiska podpisał rozporządzenie w sprawie wzoru nalepki dla pojazdów uprawnionych do wjazdu do strefy czystego transportu. Za brak odpowiedniego oznakowania pojazdu będzie groził mandat w wysokości 500 zł. Oczywiście po drodze jest wiele pytań i wątpliwości, a nas najbardziej interesuje kwestia motocykli.

Strefy czystego transportu mają na celu zmniejszyć negatywny wpływ pojazdów wyposażonych w silniki spalinowe na środowisko oraz poprawić ogólną jakość życia w mieście. Ma to również skłonić kierowców do przesiadki do nowoczesnych i ekologicznych samochodów, a przynajmniej tak wszelkiej maści hybrydy i samochody elektryczne są postrzegane przez polityków. Pierwotnie ministerstwo klimatu i środowiska chciało całkowicie wyrzucić samochody spalinowe z dużych aglomeracji. Na razie wprowadzenie SCT jest pozostawione w gestii lokalnych urzędników, a więc zależy od władz gminy. Może się jednak zdarzyć, że Główny Inspektor Ochrony Środowiska odgórnie nakaże stworzenie strefy czystego transportu. Do takiej sytuacji może dojść w przypadku przekroczenia stężenia dwutlenku azotu w atmosferze.

Gdzie pojawią się strefy czystego transportu? Na razie nigdzie, ale już wiadomo, że Kraków i Warszawa chciałyby mieć u siebie takie rozwiązanie. Pozostaje mieć nadzieję, że władze miast będą utrzymywały w miarę spójną politykę, ponieważ w przeciwnym razie może się okazać, że dany samochód zostanie uznany w Krakowie za ekologiczny, ale np. w Warszawie będzie musiał zostać na parkingu. Zwolnieni z ograniczeń będą oczywiście posiadacze elektryków. Tu powstaje oczywiście pytanie, co stanie się z motocyklami, zwłaszcza w kontekście poczynań paryskich i londyńskich polityków, którzy poszli na wojnę z posiadaczami motocykli z silnikami spalinowymi. Właśnie dlatego nasz redakcyjny kolega, Paweł Kowalski, wysłał zapytanie do ministerstwa klimatu i środowiska w sprawie jednośladów. Odpowiedział nam Mateusz Borkowski z Departamentu Elektromobilności i Gospodarki Wodorowej. Poniżej pełna treść maila, bez redagowania:

"Przepisy dotyczące zasad umieszczania nalepek na pojazdach uprawnionych do wjazdu na obszar strefy czystego transportu, znajdują się w art. 39 ust 9 ustawy dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Nalepkami oznacza się pojazdy samochodowe, zgodne z definicją zawartą w art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.

Obowiązek ten dotyczy pojazdów silnikowych, których konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h z wyjątkiem ciągnika rolniczego. Z kolei zgodnie z definicją pojazdów silnikowych tej samej ustawy katalog ten nie obejmuje motoroweru, pojazdu szynowego, roweru, wózka rowerowego, hulajnogi elektrycznej, urządzenia transportu osobistego i wózka inwalidzkiego. Oznakowaniu nie podlegają więc pojazdy rejestrowane jako motorowery (większość skuterów definicyjnie podlega pod motorowery acz nie wszystkie), oraz innego rodzaju pojazdy trójkołowe i czterokołowe jeśli nie posiadają homologacji.

Uprawnione do wjazdu na obszar strefy czystego transportu są pojazdy samochodowe: elektryczne, napędzane wodorem, napędzane gazem ziemnym, a także te wyłączone na podstawie uchwały rady gminy (np. należące do mieszkańców strefy). Oznakowanie pojazdów w formie nalepki, ma za zadanie ułatwić służbom kontrolnym łatwą i szybką ocenę, czy dany pojazd ma uprawnienie, aby wjechać na obszar wyznaczonej strefy. 
Zgodnie z wymogami rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 31 marca 2022 r. w sprawie wzoru nalepki dla pojazdów uprawnionych do wjazdu do strefy czystego transportu, na oznakowaniu umieszcza się m.in.: rok produkcji pojazdu, rodzaj paliwa, nr rejestracyjny pojazdu.

Powyższe dane znajdują się w dowodzie rejestracyjnym, który jest wydawany dla każdego pojazdu samochodowego zarejestrowanego w Polsce i do posiadania, którego zobowiązany jest jego właściciel. W związku z tym, nie ma potrzeby przeprowadzania dodatkowych badań diagnostycznych w celu wydania nalepki. Zasady dotyczące sposobu wydawania nalepek, określane są w uchwale rady gminy ustanawiającej strefę czystego transportu. 
Na dzień dzisiejszy jedynym takim dokumentem jest Uchwała NR C/2707/22 Rady Miasta Krakowa z dnia 23 listopada 2022 r. w sprawie ustanowienia Strefy Czystego Transportu w Krakowie."

Według definicji z ustawy Prawo o ruchu drogowym, pojazd samochodowy to "...pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego." Czym zatem jest motocykl? To również reguluje ustawa, według której motocykl to "... pojazd samochodowy dwukołowy kategorii L3e albo dwukołowy z bocznym wózkiem kategorii L4e, albo trójkołowy kategorii L5e o symetrycznym rozmieszczeniu kół, spełniający kryteria klasyfikacji dla pojazdów odpowiednio dla kategorii L3e albo L4e, albo L5e, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 168/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów dwu- lub trzykołowych oraz czterokołowców (Dz. Urz. UE L 60 z 02.03.2013, str. 52, z późn. zm.)."

Zmierzając do brzegu, odpowiedź przesłana przez przedstawiciela ministerstwa oznacza, że w teorii motocykle również zostaną objęte obowiązkiem stosowania naklejek, żeby wjechać do stref czystego transportu. W praktyce jednak cofamy się do kwestii tego, kto ustala zasady, a robią to lokalne władze, które mogą wykluczyć określone grupy pojazdów z konieczności posiadania naklejek. Miejmy nadzieję, że urzędnicy zdają sobie sprawę z tego, że motocykle generują znacznie mniej zanieczyszczeń i nie powodują korków. W wielu miastach zwęża się ulice lub zmienia ruch na jednokierunkowy w celu jego uspokojenia, co prowadzi do zwiększenia korków samochodowych, a to na pewno nie przysługuje się obniżeniu emisji spalin. Między innymi w takich przypadkach sprawdzają się motocykle. Czy urzędnicy podejdą do nich przychylnie? Tego dowiemy się zapewne w nadchodzących miesiącach.