Dziś marka MV Agusta kojarzy się głównie z motocyklami wyścigowymi i sportowymi. Obok Ducati i Moto Guzzi to jedna z najbardziej rozpoznawalnych marek włoskiego przemysłu motocyklowego. Firma ta powstała w 1945 roku, wywodząc się z fabryki lotniczej.

Władze fabryki w Cascina Costa podjęły decyzje o produkcji motocykli na początku 1943 roku. W czasie wojny firma zajmował się obsługą i naprawą samolotów wojskowych włoskiej armii oraz pracami konstrukcyjnymi nad prototypami śmigłowców, które wówczas uznawano za przyszłość lotnictwa. W 1943 roku wojna dla Włochów jednak się kończyła i wiele firm poszukiwało pomysłu na produkcję cywilną - sprzęt gospodarstwa domowego, maszyny rolnicze, maszyny do szycia, rowery, motocykle itp.    

Przygotowując założenia konstrukcyjne kierowano się realiami ówczesnych czasów. Włoski przemysł motocyklowy słyną z pięknych, szybkich, dużych i mocny motocykli sportowych i turystycznych, ale to była pieśń przeszłości. Zakładano, że w biednych powojennych latach największe wzięcie będą miały motocykle małe, tanie, oszczędne i solidne. Zdecydowano się pójść tą drogą przygotowując pierwszy model motocykla MV Agusta.

Gdy był już gotowy drewniany model motocykla z silnikiem o pojemności 98 cm³ i sporo części do budowy prototypu, 8 września 1943 roku ogłoszono kapitulacje Włoch. Kraj na kilkanaście miesięcy znalazł się pod okupacją niemiecką. Pracownicy ukryli wszelkie części i dokumentacje, aby nie dostały się w ręce niemieckie. Ten stan zahamował prace, choć nie do zera. Działania były realizowane w tajemnicy przed okupantem. Prototyp motocykla był gotowy 12 lutego 1945 roku (urzędowa rejestracja nowej firmy nastąpiła kilkanaście dni wcześniej - 19 stycznia) i ten moment uznaje się za początek marki MV Agusta (Meccanica Verghera Agusta). Formalnie nowa firma była oddziałem lotniczego przedsiębiorstwa hrabiego Domenico Agusta.

Motocykle w PRL - rzecz o motoryzacji i nie tylko...

Przyjęło się powszechnie mianem "motocykle PRL" określać pojazdy produkcji krajowej: WFM, SHL, WSK, Junak. Jest to jednak wielkie uproszczenie, bo obok wspomnianych jednośladów na naszych drogach można było również spotkać kilkanaście marek motocykli importowanych: Jawa, MZ, CZ, IFA, IŻ, M-72, K-750, Panonia, Lambretta, Peugeot, a także: BMW, Triumph, Norton, BSA,AJS, Harley-Davidson i wiele innych.

O TYM WŁAŚNIE JEST TA KSIĄŻKA "MOTOCYKLE W PRL" »

Nowy motocykl został po raz pierwszy publicznie zaprezentowany na łamach magazynu "Motociclismo" 25 października 1945 roku. Pojazd miał sztywne tylne zawieszenie a z przodu widelec trapezowy; koła 19-calowe; silnik o pojemności skokowej 98 cm³. Pierwszy model motocykla MV Agusta otrzymał nazwę Vespa. Szybko jednak musiano z niej zrezygnować, gdyż była ona zarezerwowana przez firmę Piaggo (dla skuterów tej wytwórni).

W 1946 roku wyprodukowano pierwsze 50 egzemplarzy, co uznaje się za moment rozpoczęcia produkcji. W tym też roku MV Agusta rozpoczęła starty w wyścigach, bo nie było lepszej reklamy dla motocykli niż sukcesy sportowe. W tym celu zmodyfikowano wersję seryjną (turystyczną) tworząc pierwszy motocykl sportowy marki MV Agusta. Zastosowano w nim widelec teleskopowy i miękkie tylne zawieszenie, a także skrócono i przekonstruowano ramę. W silniku zwiększono stopień sprężania, przekonstruowano kanały, co dało wzrost mocy do 5 KM i prędkość maksymalną 95 km/h. Ten pierwszy motocykl sportowy możecie oglądać na zamieszczonych tu zdjęciach (autorstwa Wojtka Miężała).

W kolejnych latach firma MV Agusta dynamicznie rozwijała produkcję, wprowadzając nowe modele, zarówno turystyczne , jaki sportowe. Zaledwie cztery lata później wystawiła do rywalizacji wyścigowej motocykl z silnikiem 125 cm³ wyposażonym w dwa wałki rozrządu. Ale to już inna historia.

Tomasz Szczerbicki
Dziennikarz i autor książek: tomasz-szczerbicki.pl