Wymianę opony w maszynie terenowej warto mieć opanowaną

Okres od jesieni do wiosny to dla wielu czas intensywnego ujeżdżania maszyn off-roadowych. Tym, co warto opanować we własnym zakresie jest umiejętność wymiany opony, co zresztą przydaje się także w takich sytuacjach, jak choćby konieczność wymiany dętki. 

W tym krótkim poradniku, jak już zaznaczyliśmy, skupiamy się na oponach montowanych w maszynach terenowych. Ich samodzielna wymiana nie wymaga stosowania specjalistycznych maszyn. W przypadku maszyn ujeżdżanych poza asfaltami możemy także „odpuścić sobie" wyważanie koła z uwagi na relatywnie niewielkie prędkości obrotowe kół. W przypadku motocykli typowo szosowych radzimy zlecić wymianę opony do wyspecjalizowanego warsztatu.

Przygotowanie do pracy

Aby sprawnie wymienić oponę, podobnie jak w przypadku innych prac przy motocyklu, powinieneś:

• Przygotować sobie miejsce do pracy. Musisz dysponować odpowiednią ilością miejsca, mieć wystarczająco dużo światła i nie możesz marznąć. Dojmujący mróz czy też wałęsający się wokół i potrącający Cię ludzie na pewno nie ułatwią pracy.
• Przygotować motocykl. Maszyna powinna być przede wszystkim czysta. Jeśli motocykl nie dysponuje centralną podstawką konieczne będzie przygotowanie stojaków, lub podstawek. Do unieruchomienia i zabezpieczenia maszyny możesz użyć czegokolwiek, nawet cegieł. Ważne, aby zastosowane rozwiązanie solidnie przytrzymywało motocykl i nie pozwalało na jego przewrócenie się. Spadające na ręce 150-200 kg żelastwa potrafi wyrządzić wiele szkód zarówno maszynie jak i człowiekowi.
• Przygotować wszelkie niezbędne klucze, narzędzia oraz środki pomocnicze typu smary, odrdzewiacze oraz ścierki. Gdy już rozbierzesz na części swój pojazd nie możesz nerwowo biegać w poszukiwaniu tego, co akurat powinieneś mieć pod ręką. Zapewne każdemu mechanikowi amatorowi znane są historie wstrzymania prac w ich połowie tylko dlatego, że zabrakło jednego, ale niestety niezastąpionego narzędzia. Przed pracą przemyśl, zatem dokładnie, czego będziesz potrzebował i przygotuj to wszystko zanim odkręcisz pierwszą śrubę.
• Przygotować sobie schematy konstrukcji. W dobie Internetu jesteś w stanie znaleźć schemat każdego motocykla. Wystarczy mieć go przy sobie i zapoznać się z nim wcześniej, aby nie być zaskoczonym żadną wypadającą nagle nie wiadomo skąd częścią. Ponadto schematy, tak zwane fiszki, są bardzo pomocne przy montażu po zakończonej naprawie. Nie trzeba drukować schematu całego motocykla, wystarczy skupić się na tej części, w którą zamierzamy ingerować. Stron, z których można ściągnąć fiszki jest wiele, choćby http://www.babbittsonline.com/. Wybierz OEM Parts (oryginal equipment parts) i wszystko masz podane jak na srebrnej tacy.
• Rozważyć pomoc dodatkowej osoby. W przypadku ciężkich i dużych elementów takich jak na przykład koła pomocna dłoń może oszczędzić wiele nerwów.

Gdy już mamy przygotowane miejsce, zabezpieczony motocykl, skompletowane narzędzia i wydrukowane schematy, to dopiero wtedy można przystąpić do pracy. Czas zainwestowany w przygotowania z pewnością zwróci się w postaci szybkiego i bezproblemowego przebiegu naprawy. Ruszamy. Aby wymienić oponę w większości motocykli off-roadowych należy:

• Zdemontować koło
• Spuszczamy powietrze wykręcając zaworek i odkręcamy nakrętki mocujące wentyl
• Między felgę a oponę z wyczuciem wpychamy tzw. łyżkę, tak aby oddzielić oponę od felgi
• Operację oddzielania opony od felgi powtarzamy po drugiej stronie koła
• Teraz przystępujemy do demontażu opony. Rozpoczynamy od strony wentyla
• Posługując się dwiema łyżkami ściągamy felgę, tak jak na zaprezentowanym poniżej wideo
• Przez przestrzeń między felgą, a zsuniętym bokiem opony usuwamy delikatnie dętkę
• Kolejny krok to ostateczny demontaż opony z felgi przy pomocy łyżki

Teraz opona i felga są już rozdzielone. Teraz możliwa jest wymiana lub naprawa opony, wymiana lub naprawa dętki, czy też kontrola opaski oddzielającej nyple od dętki. Montaż  koła wykonujemy w oparciu o następujące kroki:

• Czyścimy felgę
• Kontrolujemy stan opaski oddzielającej dętkę od nypli
• Kontrolujemy kierunek rotacji opony i zgodnie z nim montujemy za pomocą łyżki jeden bok opony na felgę tak jak na poniższym materiale wideo
• Przez szczelinę między felgą, a niezałożonym na felgę bokiem opony instalujemy dętkę
• Kolejny krok to delikatne, ale zdecydowanie naciągnięcie opony przy pomocy łyżek na felgę. Sposób wykonania tej czynności demonstruje materiał wideo. W przypadku tej czynności warto zwrócić uwagę na to, aby nie przeciąć dętki, która potrafi zapodziać się między łyżką a felgą
• Upewnij się, że dętka swobodnie i proporcjonalnie leży w oponie, a potem wkręć zaworek i przykręć wentyl śrubą do felgi
• Teraz możesz napompować koło. Wstępnie napompuj koło do niewielkiego ciśnienia, znacznie poniżej zalecanego. Obróć kilkukrotnie koło „skacząc" nim po ziemi. Dętka i opona ułożą się w obręczy.
• Dopompuj koło do zalecanego ciśnienia
• Gotowe

Zastosowanie się do powyższych wskazówek przy odrobinie wprawy i wyczucia pozwoli na samodzielną wymianę opon w praktycznie każdej terenówce. Co ciekawe procedura ta wygląda analogicznie dla np. Yamahy DT125 i wyczynowego KTM EXC 450R. Powodzenia!

Film:

Wymiana opony w motocyklu