Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) zaczyna realizować projekty drogowe z wykorzystaniem materiałów pochodzących z recyklingu. Chodzi o destrukty asfaltowe - stare nawierzchnie, których można użyć ponownie. Czy to bezpieczne?

GDDKiA już teraz wdrożyła to rozwiązanie na ponad dwudziestu odcinkach dróg ekspresowych i obwodnic i chwali się, że oszczędności sięgnęły już 400 mln zł. Dlaczego tak szerokie wykorzystanie destruktów dróg nie było możliwe wcześniej?

GDDKiA korzysta z nowych regulacji prawnych, które umożliwiają ponowne wykorzystanie destruktu asfaltowego w budowie dróg. Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z grudnia 2021 r. ustanowiło kryteria stosowania asfaltowego recyklingu, co pozwala GDDKiA i wykonawcom efektywnie korzystać z materiałów uzyskanych podczas remontów starych nawierzchni.

Dzięki zmianie przepisów stary asfalt wykorzystuje się w różnych elementach nowych konstrukcji drogowych, od warstw nośnych po ścieralne, po których poruszają się pojazdy. Inicjatywa ponownego wykorzystania destruktu pozwala ograniczyć wydatki na nowe materiały i transport kruszyw, co według Tomasza Żuchowskiego, pełniącego obowiązki Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, ma przynieść oszczędności rzędu kilkuset milionów złotych. GDDKiA już w 2019 roku rozpoczęła współpracę z Ministerstwem Środowiska, aby dostosować przepisy do nowej praktyki i umożliwić pełne wdrożenie tej technologii, zwłaszcza w kontekście nadchodzących programów wymiany nawierzchni na starszych odcinkach dróg ekspresowych i autostrad.

Wracając do pierwszego pytania, specjaliści zapewniają, że użycie starych materiałów w żadnej sposób nie pogarsza jakości i bezpieczeństwa nowych dróg. Wdrożenie destruktu w inwestycjach drogowych obywa się na podstawie specjalnych kryteriów. Na etapie przygotowań GDDKiA ocenia możliwość pozyskania materiałów z recyklingu oraz ich jakości, opracowując bilans dla każdej inwestycji. W praktyce oznacza to, że GDDKiA uwzględnia wszystkie techniczne i jakościowe wymagania, aby maksymalnie wykorzystać materiał tam, gdzie został on pozyskany. Recykling stosowany jest we wszystkich etapach budowy, od wzmocnienia podstawy drogi, po przygotowanie mieszanki mineralno-asfaltowej.

Jednocześnie w ramach Rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. oraz Programu Budowy 100 Obwodnic na lata 2020-2030, GDDKiA wprowadza pozacenowe kryterium oceny ofert przetargowych, które premiuje wykorzystanie asfaltowego recyklingu. Inicjatywa ta obejmuje zarówno duże projekty infrastrukturalne, jak i mniejsze inwestycje. Wymaga jednak uprzednich badań destruktu, w szczególności pod kątem obecności substancji smolistych, a także uzyskania decyzji administracyjnych od odpowiednich władz, np. marszałka województwa czy starosty, które mogą być wymagane w zależności od specyfiki projektu.

Poza obniżeniem kosztów budowy nowych dróg nowe możliwości użycia destruktów wpisują się w szerszą strategię gospodarki obiegu zamkniętego, pozwalając na efektywne gospodarowanie zasobami i ochronę środowiska. Wprowadzenie nowych regulacji prawnych przyczyniło się do łatwiejszego i bardziej zrównoważonego sposobu zarządzania materiałami, co pozwala branży budowlanej na wprowadzenie bardziej ekologicznych rozwiązań. Mówiąc krótko: To się nie tylko opłaca, ale jest również bezpieczne i mniej obciążające dla środowiska.