Temat odzieży motocyklowej jest tak obszerny, że dziś katalogi największych firm zajmujących się jej detaliczną sprzedażą, swą objętością i wymiarami przypominają książki telefoniczne.

Właśnie za oknem zaczęło mocniej przygrzewać słońce i myśli wszystkich zdrowych psychicznie ludzi zaczęły krążyć wokół ich zaparkowanych w garażach motocykli. Tym artykułem chcielibyśmy poruszyć temat właściwego przygotowania motocyklisty do szaleństw za kierownicą jednośladu. Nie przypadkowo piszemy o tym przed opisem przygotowań do sezonu samego motocykla. Tak naprawdę nieodpowiednio ubrany motocyklista nie powinien nawet zbliżać się do swego pojazdu.

Najważniejszym profitem, jaki płynie z odpowiedniego ubrania jest oczywiście poprawione bezpieczeństwo samego motocyklisty. Wielokrotnie latem obserwować możemy śmiałków na swych potężnych maszynach odzianych jedynie w t-shirt, krótkie spodenki i tenisówki. Z tyłu oczywiście siedzi niewiasta w letniej sukience na ramiączkach. Wiele osób spośród tych, które nie uznały za konieczne zaopatrzenie się w odpowiednie ciuchy na motocykl, ze zdumieniem odkryło jak bardzo szorstki potrafi być asfalt. Takim samym zaskoczeniem bywa fakt, jak łatwo po nawet niegroźnej glebie zapoznać się z kolorem własnych kości. Ktoś mądry powiedział kiedyś, że przed jazdą na motocyklu należy się przygotowywać tak jakby się miało mieć wypadek, a nie tak jakby się miało jeździć.

Kolejnym plusem stosowania motocyklowej odzieży jest ogromna poprawa komfortu jazdy. Ciasno skrojone rękawy kurtek i nogawki spodni nie trzepoczą szaleńczo na wietrze, kurtka nie działa jak spadochron hamujący, a odpowiednie buty pozwalają na samodzielny powrót z garażu do domu bez łamiącego bólu w stawie skokowym. Rękawice chronią bardzo delikatne dłonie i nie pozwalają na ich wychłodzenie. Ponadto zapewniają one bardzo dobry kontakt z motocyklem. W skrajnych wypadkach wychłodzone dłonie nie są w stanie operować sprzęgłem i hamulcem.

Powodem przytaczanym w ostatniej kolejności, ale również ważnym jest fakt, że dzisiejsza odzież motocyklowa nie tylko poprawia komfort i bezpieczeństwo, ale również po prostu świetnie się prezentuje. Przy dzisiejszym wyborze, każdy może dobrać sobie taki ubiór jaki będzie najlepiej korespondował z jego motocyklem, gustem jak również stylem jazdy.

Kask

To oczywiście podstawowy element wyposażenia motocyklisty. Jego stosowania wymaga nie tylko kodeks ruchu drogowego, ale też zdrowy rozsądek. Kask zapewnia komfort podróżowania, możliwość spokojnej obserwacji drogi oraz daje szanse na przeżycie w czasie kolizji.

Wybór typu kasku zależny jest przede wszystkim od typu motocykla, jakim się poruszamy oraz naszych preferencji. Miłośnicy motocykli sportowych zazwyczaj decydują się na kaski integralne, czasem na kaski szczękowe. Kaski integralne są ciche, lekkie i zapewniają dobrą ochronę profilu twarzy swego właściciela. Motocyklowi turyści często najchętniej wybierają kaski szczękowe, pozwalające chociażby zapytać przechodnia o drogę bez konieczności zdejmowania skorupy z głowy. Wadą tych kasków w porównaniu do kasków integralnych jest ich większa masa i większy hałas w czasie jazdy. Właścicieli chopperów najczęściej widuje się w kaskach typu jet. Kaski te wyglądają bardzo efektownie, zapewniają doskonałe pole widzenia oraz pozawalają poczuć na twarzy pęd powietrza. Wadą takich skorup jest słaba ochrona kierowcy przed czynnikami atmosferycznymi oraz stosunkowo słaba ochrona twarzy w czasie wypadku. Motocykliści spod znaku cross i enduro to, rzecz jasna, również zupełnie inne kaski. Konstrukcja kasków ma chronić brodę i twarz kierowcy oraz przeciwdziałać wrzucaniu błota na gogle. Oczywiście nie ma tutaj żadnych reguł i często miłośnicy klasycznych motocykli czy też enduromaniacy korzystają z wygodnych kasków integralnych zależnie od pory roku i celu wycieczki.

Waga kasku to jedna z jego najważniejszych cech. Jeszcze nie tak dawno konstruktorzy kasków dążyli do minimalizacji ich wagi, tak aby głowa była jak najmniej obciążona masą w czasie ewentualnej kolizji i codziennej eksploatacji. Wyniki wielu doświadczeń i życie wskazuje jednak na to, że wagi kasku nie należy obniżać w nieskończoność. Ciężar kasku wpływa bezpośrednio na bezwładność całego układu głowa-kask, przez co w bardzo lekkiej skorupie nasza jednostka centralna jest narażona na znacznie większe przeciążenia w czasie kolizji. Dziś za optymalną uznaje się wagę kasku w okolicach 1300-1500g.

Materiały z jakich wykonane są kaski, to ich druga zasadnicza cecha. Generalnie materiały z jakich wytwarza się kaski podzielić można na polimerowe materiały termoplastyczne (czyli różne odmiany plastiku) oraz na materiały kompozytowe (również występujące pod wieloma postaciami i wieloma nazwami handlowymi). Skorupy polimerowe wcale nie muszą mieć gorszej wytrzymałości mechanicznej, niż skorupy kasków kompozytowych, ale ich zasadniczą wadą jest spadek wytrzymałości kasku wraz z upływem czasu. Łańcuchy polimerowe, jak w każdym plastiku, ulegają rozpadowi i maksymalnie po 5 latach kask należy wymienić na nowy, nawet jeśli wewnętrznie ani zewnętrznie nic nie wskazuje na taką potrzebę. Kasków kompozytowych ten problem nie dotyczy.

Bardzo ważną częścią kasku są materiały wypełniające skorupę i sama wyściółka, gdyż to jest część kasku która w głównej mierze przejmuje energię uderzenia. Poza tym wyściółka po zakupie nowego kasku ma za zadanie dopasować się do głowy przyszłego właściciela, przez co użytkowanie nowego kasku przez pierwszych kilka lub kilkanaście godzin może czasem być niespecjalnie przyjemne. Z tego też powodu nigdy nie należy kupować używanych kasków. To jest rzecz taka sama, jak wieczne pióro. Raz dopasowuje się do ręki pierwszego właściciela i już nigdy potem nie działa tak dobrze w innych rękach

Często konstruktorzy kasków muszą pogodzić różne potrzeby użytkownika skutkujące różnymi problemami. Poprawa wentylacji kasku to więcej otworów wentylacyjnych, co z kolei oznacza większą hałaśliwość wewnątrz kasku. Kask szczękowy jest nie tylko głośniejszy, ale i cięższy. Każdy z nas musi zatem dokonać wyboru pod kątem swoich potrzeb.

Jak wybrać kask w odpowiednim wymiarze? Tutaj o pomoc należy się zwrócić do profesjonalnego sprzedawcy. Generalnie kask powinien „siedzieć” ścisło na głowie, ale nie może nigdzie uwierać. Przy energicznym ruch głowy lewo-prawo kask nie powinien sam się na głowie przemieszczać. W kaskach integralnych i szczękowych dół brody nie powinien wystawać z kasku.

Ceny kasków są bardzo zróżnicowane. Ten najtańsze nabyć można już za 300 zł, natomiast na te najdroższe przeznaczyć należy nawet 3000 zł. Niemniej jednak porządny kask nabyć można już za 1000 zł. To nie jest mało, ale nowa głowa też nie jest tania.

Kask w przypadku kolizji, podobnie jak pasy bezpieczeństwa w samochodzie, jest rzeczą jednorazowego wykorzystania i bezdyskusyjnie powinien podlegać wymianie na nowy.

Skóra czy tekstylia?

Pytanie na które nikt jeszcze nie znalazł odpowiedzi nie podlegającej dyskusji. Podobnie, jak w przypadku kasków podstawowym kryterium wyboru jest przeznaczenie. Przeciętne spodnie jeans’owe przecierają się już po metrze szorowania odwłokiem po asfalcie. Motocyklowe spodnie z wysokowytrzymałego poliamidu (np. Cordury) przecierają się po kilku - kilkunastu metrach. Motocyklista odziany w porządny motocyklowy skórzany kombinezon może, jak na prawdziwym westernie, przemieścić się na plecach dobrych kilkadziesiąt metrów za swoim rumakiem zanim postronny obserwator będzie miał szansę zapoznać się z kolorem jego bielizny.

Skóra jest materiałem bezdyskusyjnie trwalszym i bardziej wytrzymałym, przez co stosuje się ją przede wszystkim do odzieży wyścigowej. Pojęcie „skóry” jest bardzo rozległe, gdyż stosuje się jej kilka rozmiarów i kilka grubości. Dwa podstawowe typu skóry wykorzystywanej do produkcji odzieży skórzanej to skóra świńska i uważana za lepszą skóra bydlęca. Ich grubość z reguły jest nie mniejsza niż 1,2 mm, przy czym dla podniesienia wytrzymałości odzieży w miejscach narażonych na przetarcie producenci stosują inne materiały takie jak kevlar, karbon czy tez wstawki z metali.

Odzież skórzana ma też swój urok i styl, który sprawia, iż wiele osób chętnie korzysta z niej  także w czasie, gdy nie siedzi na motocyklu. Rzecz jasna zwolennicy klasycznych motocykli to w większości też zwolennicy skórzanych klimatów. To czego motocykliści nie lubią w motocyklowej odzieży skórzanej, to raczej średnie zabezpieczenie przed deszczem (choć da się nawet w odzieży skórzanej zastosować membrany) oraz wysoka cena. Nie wspomnimy też o tym, na jakie doznania termiczne wystawiony jest motocyklista jeżdżący w upalny dzień w odzieży skórzanej.

Odzież tekstylna to przede wszystkim wysoki komfort użytkowania. Jej podstawowa konstrukcja to zewnętrzna warstwa wykonana z odpornej na ścieranie tkaniny syntetycznej oraz wewnętrzna membrana chroniąca ciało motocyklisty przed wilgocią i zapewniające odprowadzanie nadmiaru pary wodnej. Całość najczęściej uzupełniona jest wewnętrzną ocieplającą podpinką. Od czasu wprowadzenia na rynek membrany firmy Gore na rynku pojawiły się konkurencyjne produkty o gorszych, podobnych lub lepszych parametrach niż Gore-tex. Dziś raczej trudno sobie wyobrazić motocyklową tekstylną odzież bez membrany oddychającej. Przy zakupie należy zwrócić uwagę na to, jakiej firmy jest membrana gdyż jej sprawność przełoży się na komfort użytkowania całej odzieży. Słynne na wschód od Bugu powiedzenie papy Stalina „Chiudzies’ ne byvajet” jest aktualne także w przypadku membran. Jeśli będzie dostatecznie gorąco, to zagotujemy się na motocyklu także w najlepszej i najdroższej odzieży.

Biorąc pod uwagę wszystkie zalety i wady odzieży skórzanej i tekstylnej łatwo dojść do wniosku, że najlepiej mieć komplet skórzany do szaleństw w suche, cieple letnie dni. Na wiosenno-jesienne deszcze i chłody najlepiej przygotować komplet tekstylny. Pozostaje tylko kwestia kosztów...

Kurtka

Krój i fason samej kurtki, to rzecz jasna pochodna charakteru motocykla, jakim zamierzamy jeździć oraz kwestia naszego gustu.

Niezależnie od tego, z jakiego materiału wykonana jest kurtka powinna ona zawierać podstawowy zestaw ochraniaczy: ochraniacze łokci, barków oraz kręgosłupa. Bardziej zaawansowane produkty posiadają ochraniacze obojczyków, klatki piersiowej czy też zintegrowane tzw. żółwie. Ochraniacze powinny mieć atest (np. europejski CE) i powinny być wyjmowane z kurtki tak, aby można je wymienić.

Jeśli zależy nam na wodoszczelności kurtki powinniśmy zwrócić uwagę nie tylko na obecność membrany, ale też na zakładki chroniące zamek główny i kieszenie. Zapobiegają one dostawaniu się wody do kurtki poprzez zamki kieszenie.

Bardzo przydatną cechą kurki motocyklowej jest możliwość wpinania, lub wypinania ocieplacza. Równie ważna jest możliwość regulacji obwodu kurtki oraz jej rękawów, co pozwala na odpowiednie dopasowanie kurtki do sylwetki motocyklisty.

Gdy kurtkę mamy już na sobie, powinniśmy czuć się w niej wygodnie i nic nie powinno nas uciskać. Kurtka po dopasowaniu nie może nigdzie odstawać, gdyż w czasie jazdy będzie trzepotała lub będzie dostawał się pod nią wiatr. Najkorzystniej jest mieć możliwość zajęcia miejsca za kierownicą motocykla takiego, jakim zamierzamy jeździć lub podobnego i ocenienia tego jak „leży” na nas kurtka.

Cena kurtki tekstylnej będzie oscylowała między 400 a 2000 zł, a skórzanej między 600 a 2500 zł.

Rękawice

Rękawice to nieodzowne uzupełnienie kurtki. Mają one nie tylko za zadanie zapobieżenie trwałym odkształceniom dłoni w czasie wypadku, ale poprawiają kontakt z motocyklem oraz zapobiegają wychłodzeniu dłoni. Do wyboru mamy rękawice przeznaczone do jazdy na każdym rodzaju motocykla oraz do jazdy w każdej pogodzie. Na zakup musimy przeznaczyć 100 – 350 zł.

Spodnie

Kryteria wyboru (przeznaczenie, materiał, ochraniacze) są bardzo podobne, jak w przypadku kurtek. Ochraniacze na jakie powinniśmy zwrócić uwagę w czasie zakupu to ochraniacze kolan (najlepiej zintegrowane z ochraniaczami piszczeli) oraz ochraniacze bioder. W przypadku osób podróżujących w chłodne dni bardzo przydatne są odpinane szelki z ocieplaczem lędźwi. Bardzo wielu producentów oferuje spodnie z zamkami w pasie pozwalającymi na spięcie spodni z kurtką.

Ostatecznej oceny spodnie najlepiej dokonać siadając na motocyklu. Gdy podkurczamy nogi, nogawka wędruję do góry i spodnie mogą stać się zbyt krótkie. Jeśli nie dysponujemy pod ręką motocyklem, warto przynajmniej ukucnąć i zobaczyć jak będzie w tej sytuacji wyglądała długość nogawki. Koszty? Spodnie tekstylne to 400 –1000 zł, a skórzanej 700 – 1500 zł.

Kombi – idealne dla sportu

Motocykliści o sportowym zacięciu najczęściej rozglądają się z wdziankami typu kombi. Zapewniają one najlepszą ochronę w czasie nieplanowanego opuszczenia motocykla oraz zapewniają komfort w czasie szybkiej jazdy. Jeśli chcemy pojeździć treningowo po torze, to zostawiamy na niego wpuszczeni tylko w kombinezonie motocyklowym.

Motocyklowe kombinezony można z grubsza podzielić na jednoczęściowe i dwuczęściowe. Te pierwsze, choć mniej praktyczne, zapewniają lepszą ochronę i stosowane są w profesjonalnym ściganiu. Kombinezony dwuczęściowe gdzie kurtka spinana jest ze spodniami są bardziej praktyczne i pozwalają na osobne użycie obu komponentów.

Uzupełnieniem kombinezonu może być wbudowany „żółw”, „garb” czy też rzepy na ślizgacze na kolanach. Przy wszystkich zaletach kombinezonów ich wadą pozostaje ograniczona możliwość zastosowania ich w czasie chłodnych i deszczowych dni oraz wysoka cena. W zależności od producenta cena takiego wdzianka waha się między 1200 z 3500 zł.

Buty

Obuwie motocyklowe ma za zadanie nie tyle zapewnienie nam komfortu chodzenia, co maksymalną ochronę przed zgnieceniem stopy w przypadku kolizji. Wielokrotnie w chwili wypadku stopa motocyklisty zostaje uwięziona pod sunącym po asfalcie 200 kilogramowym motocyklem, co skutkuje bardzo poważnymi obrażeniami. Gros oferowanych modeli butów to wyroby ze skórzanymi cholewkami. Współczesne obuwie motocyklowe, to usztywnione podeszwy, wzmocnione pięty oraz palce, oraz przede wszystkim ochrona kostki.

Buty motocyklowe nie mają wiązania z przodu, tak aby woda nie mogła dostać się do ich wnętrza miedzy cholewką a językiem. Wielu producentów oferuje obuwie wyposażone w oddychające i wodoodporne membrany co poprawia komfort w czasie jazdy w deszczu.

Przy wyborze należy zwrócić uwagę na to, aby buty były wygodne i dobrze dopasowane do stopy. Jeśli będą za małe to dłuższe jazdy staną się męczarnią, natomiast obuwie zbyt duże nie będzie chroniło stopy właściciela tak jak przywidział to producent. Sam wydatek natomiast jaki nas czeka przy zakupie butów to kwota między 400 a 2000 zł.

Dodatki

Odzież dla motocyklistów to także cała gama dodatków. Przykładem mogą być kamizelki ochronne zbudowane z siatki i zaopatrzone we wszelkie możliwe ochraniacze. Taką zbroję można stosować w upalne, bądź też pod kurtkę pozbawioną ochraniacz. Niewątpliwym plusem takiego gadżetu jest „kosmiczny”, nieszablonowy wygląd, natomiast bezdyskusyjnym minusem jest bardzo wysoka cena na poziomie 1000 zł.

Pasy nerkowe to proste, ale skuteczne zabezpieczenie przed wychłodzeniem nerek i lędźwi. Akcesoria takie wykonywane są z neoprenu, windstopperów, a nawet skóry. Ceny wahają się między 20 zł za pasy neoprenowe do 150 zł za wymyślne pasy ze skóry.

Ochraniacz kręgosłupa potocznie nazywany „żółwiem” jest bardzo użytecznym dodatkiem i bardzo dobrze chroni kręgosłup przy ewentualnej kraksie. Konstrukcje „żółwi” bywają bardzo zróżnicowane i czasem w ich skład wchodzi pas nerkowy. W zależności od producenta cena waha się między 250 a 500 zł.

Ochraniacze i ocieplacie

To bardzo przydatna część wyposażenia motocyklisty. Nawet w ciepłe dni staw kolanowy ulega wychłodzeniu, co po dłuższym czasie jazdy bez specjalnej odzieży zawsze zmienia kolana w biologiczne barometry. Użytkownicy mają dziś do wyboru ocieplacze wykonane z nieprzewiewnej tkaniny, bądź zintegrowane z protektorami kolana, a nawet całej kości piszczelowej. Zakup takiego gadżetu uszczupli nasz portfel o 50 zł w przypadku samych ocieplaczy do 100 zł jeśli zdecydujemy się na ochraniacze piszczeli i kolan.

Kolory, odblaskowe wstawki

Nieprzypadkowo większość odzieży motocyklowej oferowana jest w odcieniach czerni i szarości. Motocyklowa kurtka to cmentarzysko wszelkiego robactwa unoszącego się nad asfaltem. Całe to latające towarzystwo zaimpregnowane jest na kurtce brudem rzucanym na kierowcę w czasie jazdy w deszczu i kawałkami asfaltu podrywanymi przez koła samochodów w upalne dni. Rzecz jasna w tych warunkach odzież w jasnych kolorach bardzo szybko traci wszelkie walory estetyczne.

Niestety kolory szare i czarne nie należą do najbezpieczniejszych. Znacznie lepiej widoczni są motocykliści ubrani w odzież w jaskrawych kolorach. Jeśli nawet jesteśmy zapalonymi zwolennikami odzieży w ciemnych odcieniach, zwróćmy uwagę na odblaskowe wstawki lub zakładajmy odblaskową kamizelkę.

Na zakończenie

Jakkolwiek banalnie by to nie zabrzmiało, stwierdzić należy, że jeśli chodzi o jazdę na motocyklu, nie ma idealnych zabezpieczeń. Zawsze jednak warto być przygotowanym tak dobrze jak to możliwe bo czasem życie od śmierci dzieli jedna, cienka warstwa plastiku. Wielokrotnie praktyka udowodniła, że dobrze ubrany motocyklista wstaje po glebie, otrzepuje się i jeśli tylko uda się odpalić sprzęt – jedzie do domu. Podobny motocyklista odziany w sztruksy i t-shirt po podobnej glebie zabierany jest przez karetkę do szpitala.

Każdy kto zabiera na motocykl pasażera musi zdawać sobie sprawę z tego, że powinien być on przygotowany do jazdy tak samo dobrze jak kierowca.