Co mi zrobią jak mnie złapią na skuterze - część II

W drugiej części naszego artykułu rozmawiamy z rzecznikiem prasowym Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu mł. asp. Pawłem Petrykowskim na temat skuterów, ich najczęściej nastoletnich kierowców oraz postaw rodziców.

Scigacz.pl: Skutery - jest to istny temat „rzeka" i chyba najwięcej moich pytań do Pana, będzie właśnie z zakresu mniejszych pojemności. W naszym, skądinąd pięknym kraju, od niedawna dopiero dostępne są skutery tak masowo. Wcześniej posiadacz takiego „sprzętu" najczęściej importował go za koszmarne pieniądze z Zachodu - obecnie jest on w zasięgu finansowym wielu osób. Praktycznie,w każdym supermarkecie można nabyć w chwili obecnej skuter, jest on idealnym prezentem dla dziecka, jak i doskonałym środkiem transportu w zatłoczonych, remontowanych miastach. Właśnie ta powszechność rodzi najwięcej problemów. Zacznijmy może od przepisu mówiącego o samych motorowerach - bo jak dobrze rozumiem, skuter o pojemności do 50cm³, konstrukcji uniemożliwiającej rozwinięcie prędkości większej niż 45 km/h i mocy nie przekraczającej 4KM jest traktowany jako motorower, na którego prowadzenie po ukończeniu 18 roku życia, nie jest wymagane prawo jazdy (a jedynie dowód osobisty).

Dział 3, Art. 16.5. Kierujący pojazdem zaprzęgowym, rowerem, motorowerem, wózkiem ręcznym (...) są zobowiązani poruszać się po poboczu, chyba że nie nadaje się ono do jazdy (...)

Zatem, jeśli dobrze rozumiem ten zapis - wyżej wymienione skutery powinny poruszać się bądź poboczem, bądź skrajnie prawym pasem jezdni. Kara przyznana za to wykroczenie to już 150 PLN. Często widzimy, jak skutery skaczą z pasa na pas. Dodatkowo, inny przepis mówi:

Art. 33.3 Kierującemu rowerem bądź motorowerem (...) zabrania się jazdy po jezdni obok innego pojazdu.

Co także bardzo często ma miejsce. Między innymi o tym właśnie mówiłem wcześniej, opisując - mówiąc w Pańskim języku - zdarzenie drogowe. To wykroczenie także ma przypisaną wartość pieniężną, dokładnie 50 PLN. Odnoszę czasami wrażenie, iż wiele osób, które nie powinny w ogóle otrzymać prawa jazdy, wybiera skuter jako podstawowy środek lokomocji, wyczyniając iście interesujące manewry. Czy Policja także dostrzega zagrożenie ze strony użytkowników najmniejszych skuterów, którzy nie muszą posiadać prawa jazdy?

mł. asp. Paweł Petrykowski: Gdy obserwujemy młode osoby poruszające się skuterami widzimy, że większość z nich nie ma świadomości, że uczestniczy w ruchu drogowym. Nie trzymają się zasady jechania przy prawej krawędzi jezdni, urządzają slalom między samochodami, nie używają kasków ochronnych. A przecież korzystanie z jezdni wymaga ogromnej dyscypliny w poszanowaniu przepisów ruchu drogowego. Skuter, podobnie jak motocykl, w żaden sposób nie chroni kierowcy. Dużą rolę w wychowaniu tej grupy uczestników ruchu drogowego ma nie tylko szkoła (w ramach wychowania komunikacyjnego, szkolenia na kartę motorowerową), ale również rodzice. Wyrażając zgodę na posiadanie przez własne, małoletnie dziecko skutera biorą na siebie odpowiedzialność za jego bezpieczeństwo na drodze. A tymczasem obserwujemy wręcz odwrotne zachowania - często rodzice pozwalają swoim pociechom jeździć skuterem bez żadnych uprawnień. Jeżeli chodzi o wysokość mandatu za to wykroczenie, to wynosi on 200 PLN, ale jeżeli pojawią się jeszcze inne okoliczności np. wyprzedzanie na skrzyżowaniu to mandat wzrasta do 300 PLN.

Ścigacz.pl: Kolejne moje pytanie, związane jest z procederem rejestracji różnych typów pojazdów na „50". Działa to w następujący sposób - najczęściej zbuntowany młodzian stwierdza, iż „nie opłaca" się wyrabiać prawa jazdy kategorii A1, skoro można zarejestrować pojazd jako motorower. Najczęściej rejestrowane są pojazdy o pojemności 125cm³ i często mocy 20-30 koni mechanicznych. Pozwolę sobie przytoczyć odpowiednie zapisy kodeksu drogowego:

Art. 88.1 Dokumentem stwierdzającym uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym jest prawo jazdy określonej kategorii.

Kategoria A1 uprawnia do kierowania motocyklem o pojemności skokowej nieprzekraczającej 125cm³ i mocy nie przekraczającej 11kW. Kategoria B1 zaś do kierowania trój bądź czterokołowym pojazdem samochodowym o masie własnej nie większej niż 550kg, za wyjątkiem motocykla.

Powyższego artykułu nie ma wręcz sensu tłumaczyć - wiele motocykli o pojemności 125cm³ posiada moc znacznie przewyższającą maksymalną dopuszczalną moc dla kategorii A1, jednakże często można je zakupić zarejestrowane jako motorower. Aby wyjaśnić sprawę, zwróciłem się do Departamentu Obsługi i Administracji Działu Transportu Drogowego. Udzielono mi informacji, iż wszystkie manipulacje dokumentami są przestępstwem „przeciw dokumentom" i grozi za to „kryminał". Diagnosta godzący się na taką „zmianę" dowodu rejestracyjnego może zostać pozbawiony prawa do wykonywania tego zawodu, jednocześnie urzędnik poinformował mnie, że zarówno „rzeczoznawca", jak i osoba rejestrująca tego typu pojazd popełnia przestępstwo. Podobne informacje uzyskałem od przedstawiciela jednego z portali aukcyjnych, na których można znaleźć właśnie ogłoszenia o treści „Motocykl xxx/50 na motorower". Z tego, co mi wiadomo, obecnie portal aukcyjny Allegro będzie próbował ograniczyć liczbę takich aukcji. Z formalnego punktu widzenia, do tego procederu mają zastosowanie następujące przepisy:

Art. 84.3 Starosta cofa diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych, jeżeli w wyniku kontroli (...) stwierdzono:

- przeprowadzenie przez diagnostę badania technicznego niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania

- wydania przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami.

Oraz dodatkowo Art. 81.8 ust 2 mówiący o manipulacji danymi technicznymi, w tym wymianą silnika. Najczęściej używając fałszywej faktury, rzeczoznawca orzeka zmianę silnika ze 125 na 49, później diagnosta przystawia pieczęć i „automagicznie" pojazd z motocykla (wymagane A) zamienia się w motorower, a jego kierowcą, w przeważającej części przypadków jest osoba niepełnoletnia.

Ścigacz pl: Panie Pawle, co grozi za w/w przestępstwo? Czy policja dokonuje weryfikacji podczas zatrzymania pojazdu, np. w skutek rutynowej kontroli bądź podejrzenia, iż pojazd porusza się za szybko, jak na skuter bądź mały motocykl. Jakie są sankcje, jakimi środkami prawnymi można walczyć z tym, typowo polskim procederem ?

mł. asp. Paweł Petrykowski: Dobrze, że określa Pan ten rodzaj postępowania przestępstwem. Manipulowanie wszelkiego typu dokumentami jest naganne i karane. Wydawanie zaświadczeń niezgodnych ze stanem faktycznym, a w konsekwencji rejestrowanie pojazdów na zasadach innych niż wynikające z rzeczywistej klasy lub możliwości technicznych jest z punktu widzenia prawa przestępstwem fałszowania lub przerabiania dokumentów. Za tego typu czyny przewidziane są kary pozbawienia wolności nawet do 5 lat.

Policjanci, w trakcie rutynowych kontroli zawsze sprawdzają dokumenty uprawniające do prowadzenia pojazdu oraz stosowne dokumenty rejestracyjne wraz z ubezpieczeniem. W przypadku wszelkich wątpliwości dotyczących danych technicznych pojazdu, policjant zatrzymuje dowód rejestracyjny, celem wyjaśnienia sprawy i ponownego badania technicznego. Art. 132 ust. 1 pkt. 7

Ścigacz.pl: Niestety temat mniejszych pojemności, tak jak mówiłem - jest istną „rzeką" wielorakich wykroczeń, tak więc mimo, iż mam w zanadrzu ciekawsze tematy, chciałbym jeszcze poruszyć jedną sprawę - mianowicie modyfikacje pojazdów rejestrowanych na motorower. Prędkość skuterów jak rozumiem, ograniczona jest do 45 km/h. W gąszczu przepisów, odnalazłem zapisy, które mają odniesienie do tej szczególnej grupy jednośladów:

Dział III, Art. 21.4. Organ rejestrujący pojazd może ustalić dla indywidualnego pojazdu dopuszczalną prędkość niższą niż określona w Art. 20. (...)

Jednocześnie taryfikator mówi o karze 200 PLN za przekroczenie tej prędkości. Nie jest nowością zdejmowanie blokad, tuning mechaniczny, wymiana gaźników - taki podrasowany skuter może rozwinąć prędkość rzędu 120 km/mniejszych, a kierowca musi jedynie posiadać kartę motorowerową. Jak od strony prawnej wygląda ta sprawa? Czy taki młodzian powinien już posiadać prawo jazdy kat A1 i co grozi za takie „igraszki" z mocą i prędkością?

mł. asp. Paweł Petrykowski: Dokonywanie modyfikacji pojazdów uprzednio zarejestrowanych jako motorowery jest niedopuszczalne. Wszystkie motorowery muszą posiadać homologację i odpowiadać warunkom technicznym, jakie obowiązują w Polsce. Ograniczenia fabrycznie montowane w motorowerach, są nie tylko realizacją suchego przepisu ustawy. Ich celem jest przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników, których wiek, umiejętności i zdolność przewidywania zagrożeń na drodze mogą być znaczenie mniejsze niż osób, które osiągnęły wiek odpowiedni do uzyskania prawa jazdy kategorii A1 i innych. W przypadku zatrzymania pojazdu, który jechał szybciej niż „pozwalają" na to jego dokumenty rejestracyjne, policjanci sprawdzają czy dane techniczne zawarte w dowodzie rejestracyjnym nie są sfałszowane lub czy nie dokonano zmian mechanicznych, niezgodnych z obowiązującymi przepisami (stacja diagnostyczna).