Pali na dotyk?
Wielkimi krokami zaczyna zbliżać się moment, gdy wypchniemy z garażu nasz motocykl … i naciśniemy przycisk rozrusznika. Czy będzie to chwila radości, czy moment porażki? Odpowiedz na to pytanie w dużym stopniu kryje się w stanie akumulatora i kondycji osprzętu elektrycznego.
Motocyklowy akumulator
Akumulator motocyklowy ma niełatwe życie, przede wszystkim dlatego, że budowa motocykla wymusza na konstruktorach ograniczanie masy i gabarytów jego podzespołów. Do rozruchu silnika Suzuki GSX1300R Hayabusa wystarcza pudełeczko wielkości kilku paczek papierosów. Do rozruchu silnika o tej pojemności skokowej zainstalowanego w samochodzie potrzeba sporej wielkości akumulatora o pojemności minimum 45 Ah. Oczywiście mają na to wpływ także różnice w konstrukcji silnika oraz masie, jaką należy poruszyć wewnątrz silnika, aby zainicjować jego pracę, ale fakt pozostaje faktem – akumulatory motocyklowe są znacznie mniejsze i znacznie lżejsze niż samochodowe.
Warunki pracy
Motocykl jest specyficznym pojazdem. W naszych warunkach społeczno-ekonomicznych większość jednośladów używana jest okazjonalnie. Jeden rozruch, a potem tydzień bezruchu - to trudne warunki pracy baterii. Brak systematycznego „naturalnego” doładowania należy zastąpić „sztucznym” ładowaniem przy wykorzystaniu prostownika.
Akumulatory bezobsługowe – co to takiego?
Akumulatory bezobsługowe wbrew obiegowej opinii nie są w 100% bezobsługowe. Większość z akumulatorów reklamowanych jako takie wymaga w rzeczywistości uzupełniania wody i nie jest w pełni zabezpieczona przed możliwością wycieku elektrolitu. Prawdziwie bezobsługowe są akumulatory żelowe, gdzie kwas utrzymywany jest w żelu lub we włóknie szklanym. Nowoczesne akumulatory żelowe nie wymagają kontroli poziomu elektrolitu oraz jego uzupełniania, ale nie mogą pozostawać zdane same na siebie przez dłuższy okres czasu. Podobnie jak w przypadku tradycyjnego akumulatora, bateria żelowa wymaga doładowywania w okresie technicznej bezczynności oraz odpowiednich warunków pracy i przechowywania. Główne zalety akumulatorów żelowych są następujące:
- nie wymagają uzupełniania wody i ciągłej konserwacji elektrolitu (pomiary gęstości, poziomu itp.)
- są szczelne - mogą więc pracować w dowolnej pozycji i w normalnych warunkach eksploatacji nie wydzielają gazów
- dzięki szczelności są bezpieczne w eksploatacji i nieszkodliwe dla otoczenia, a także nie wymagają pomieszczeń ze specjalną, wymuszoną wentylacją
- w porównaniu z klasycznymi akumulatorami mają niższą oporność wewnętrzną i są średnio o 70 [%] mniejsze i o 50 [%] lżejsze przy danej pojemności.
Spośród napływających do redakcji pytań dotyczących akumulatorów postanowiliśmy odpowiedzieć na te najczęściej zadawane.
Pytanie: Czemu raz w miesiącu należy ładować akumulator?
Odpowiedź: Akumulator w okresie, gdy jest wyłączony z eksploatacji, samoistnie rozładowuje się. Często bateria traci od 0,5 do 1% swojej pojemności dziennie! Tempo rozładowania akumulatora wzrasta w ciepłym klimacie lub w okresie upalnej pogody. Dla zachowania pojemności akumulatora konieczne jest zatem jego doładowywanie minimum raz w miesiącu lub podłączenie go do automatycznego prostownika utrzymującego pojemność baterii w czasie gdy jest ona nie używana.
Pytanie: Czemu akumulator czasem „nie trzyma” po naładowaniu?
Odpowiedź: Gdy akumulator przez długi okres czasu pozostawał rozładowany, po naładowaniu nie od razu będzie w stanie zapewnić wymagany prąd rozruchowy. Początkowo wydaje się, że akumulator ładuje się prawidłowo, ale ładunki elektryczne gromadzą się jedynie na powierzchni płyt ołowianych w celach akumulatora. W takich przypadkach akumulator należy ładować prądem o małym natężeniu przez długi okres czasu.
Pytanie: Jaki jest normalny poziom naładowania akumulatora?
Odpowiedź: Przy różnorodności akumulatorów jakie mamy w tej chwili na rynku nie da się jednym zdaniem odpowiedzieć na to pytanie. Ładując akumulator należy stosować się przede wszystkim do wskazówek producenta. Generalnie rzecz biorąc, akumulator należy ładować prądem, którego natężenie stanowi 1/10 jego pojemności w amperach.
Pytanie: Jak ustalić, czy akumulator jest prawidło naładowany w przypadku akumulatora tradycyjnego i żelowego?
Odpowiedź: Po naładowaniu akumulatora zgodnie z zaleceniami producenta można sprawdzić następujące parametry i wskaźniki:
- w przypadku akumulatora tradycyjnego gęstość elektrolity powinna być nie mniejsza niż 1,265, a napięcie powinno wynosić nie mniej niż 12,5 V.
- W przypadku akumulatorów żelowych, które nie wymagają jako takiej obsługi technicznej sprawdzić można napięcie. Jego wartość nie powinna być niższa niż 12,8V.
Pytanie: Co to jest zasiarczenie?
- 1. Jeśli proces ładowania akumulatora trwa zbyt długo
- 2. Jeśli w akumulatorze jest niedostateczna ilość elektrolitu i płyty ołowiowe mają kontakt z powietrzem. W takiej sytuacji dochodzi do reakcji chemicznej na wspomnianej powierzchni ołowiu i pojawia się na niej zasiarczenie. Taka zasiarczona powierzchnia jest znacznie mniej aktywna, przez co zmniejsza się pojemność akumulatora. Ta ograniczona pojemność musi poradzić sobie z niezmienionymi potrzebami energetycznymi układu elektrycznego, co dramatycznie przyspiesza proces zużycia akumulatora.
Pytanie: Po co w klasycznym akumulatorze znajduje się rurka wentylacyjna?
Odpowiedź: Gdy tradycyjny akumulator ładuje się, bądź, gdy się rozładowuje, woda znajdująca się w jego wnętrzu zostaje rozbita na wodór i wodorotlenki. Wentylacja ma na celu zapobieganie niekontrolowanemu wzrostowi ciśnienia w akumulatorze prowadzącego do jego zniszczenia. Obecność nadmiernej ilości wodoru prowadzić może nawet do jego eksplozji i spektakularnego zakończenia żywota naszej baterii. Właśnie dlatego przed ładowaniem akumulatora zaleca się odkręcanie nakrętek na wlewach elektrolitu.
W akumulatorach żelowych, gdzie nie ma możliwości ani potrzeby zaglądania do środka, zastosowano zawór zwrotny, który pozwala powstałym gazom na opuszczenie wnętrza baterii bez obawy o zanieczyszczenie jej obcymi substancjami z zewnątrz.
Pytanie: Czemu w czasie zimowych miesięcy pojawiają się problemy z użytkowaniem akumulatora?
Odpowiedź: Główna przyczyna tkwi w tym, że w czasie niskich temperatur akumulator zmuszony jest do znacznie bardziej wytężonej pracy. Po pierwsze gęsty olej w silniku utrudnia rozruch, a po drugie skuteczność ładowania znacznie obniża się w czasie niskich temperatur.
Pytanie: Co może przyczyną problemów z nowym akumulatorem?
Odpowiedź: Jeśli akumulator pracuje niepoprawnie przez kilka kolejnych dni lub tygodni po jego zainstalowaniu, może być to spowodowane następującymi przyczynami:
- Akumulator był nieprawidłowo podłączony i od początku pracy tracił swoje parametry techniczne
- Akumulator zbyt długo był przechowywany bez odpowiedniego doładowywania, skutkiem tego w akumulatorze doszło do zasiarczenia
- Niesprawny system ładowania
- Rozłączenie klem akumulatora
- Zwarcia w układzie elektrycznym
- Pojemność akumulatora została nieprawidłowo dobrana do potrzeb pojazdu, w którym została zainstalowana
- Spalony bezpiecznik
Pytanie: Jak należy obsługiwać akumulator? Odpowiedź: Prawidłowe użytkowanie akumulatora obejmuje:
- Utrzymywanie prawidłowego poziomu elektrolitu
- Niedopuszczanie do długiego postoju akumulatora w stanie rozładowanym
- Doładowywanie akumulatora minimum raz w miesiącu przy pomocy odpowiedniego urządzenia
- Utrzymywanie akumulatora w czystości z dala od wilgoci i smarów, utrzymywanie w czystości klem akumulatora
- Dbanie o sprawność wentylacji akumulatora poprzez kontrolę stanu czystości rurek wentylacyjnych
- Kontrolę przewodów, klem i stanu obudowy akumulatora pod kątem uszkodzeń mechanicznych, wycieków i poluzowanych łączy
Podsumowanie
Z akumulatorem jest trochę jak ze zdrowiem. Jak jest ważny, dowiadujemy się dopiero, gdy go stracimy. Biorąc pod uwagę swoistą unikalność takiego urządzenia jak motocyklowy akumulator, którego nie da się kupić na pierwszej lepszej stacji benzynowej, lepiej zainteresować się tym czarnym pudełkiem, zanim ruszymy się gdzieś dalej od domu.
Komentarze 5
Poka¿ wszystkie komentarzeile amper i volt powinien miec akumulator do r1 zeby odrazu ladnie palil na dotyk ? jaki polecacie ?
Odpowiedzile amper powienien miec akumulator do r1 zeby ladnie odpalal na dotyk ? jaki polecacie ?
Odpowiedzkupilem nowy akumulator ipo 2tygodniach sie roz³adowa³ ;³adowanie jest prawid³owe ,czy mogê mieæ zwarcie instalacji
OdpowiedzKupi³em niedawno renault thaliê z akumulatorem bezobs³ugowym w zwi±zku ztym mam pytanie,poniewa¿ nie mo¿na sprawdziæ gêsto¶æi elektrolitu,a zbli¿aj± siê dni ch³odne i nie du¿o bêdê jezdzi³ do ilu V...
Odpowiedzkupilem akumulator bezobslugowy do mojej Banditki 1200,po zalaniu go okazalo sie ze poziom elektrolitu nie zalewa calkowicie plyt.Co robic ?? Moge poziom elektrolitu wyrownac woda destylowana ?? ...
OdpowiedzNajpier nale¿y na³adowaæ akumulator do pe³na, potem uzupe³niæ demiralizowan± wod± (destylowana) do oznaczonego poziomu lub ok. 1cm nad powierzchniê p³yt aqu. nie odwrotnie, bo mo¿e siê okazaæ, ¿e elektrolit wykipi po na³adowaniu lub bêdzie zbyt ma³a gêsto¶æ elektrolitu, co wi±¿e siê ze spadkiem pojemno¶ci aku... pozdrawiam, Krzysiek
OdpowiedzNajpier nale¿y na³adowaæ akumulator do pe³na, potem uzupe³niæ demiralizowan± wod± (destylowana) do oznaczonego poziomu lub ok. 1cm nad powierzchniê p³yt aqu. nie odwrotnie, bo mo¿e siê okazaæ, ¿e elektrolit wykipi po na³adowaniu lub bêdzie zbyt ma³a gêsto¶æ elektrolitu, co wi±¿e siê ze spadkiem pojemno¶ci aku... pozdrawiam, Krzysiek
OdpowiedzNajpier nale¿y na³adowaæ akumulator do pe³na, potem uzupe³niæ demiralizowan± wod± (destylowana) do oznaczonego poziomu lub ok. 1cm nad powierzchniê p³yt aqu. nie odwrotnie, bo mo¿e siê okazaæ, ¿e elektrolit wykipi po na³adowaniu lub bêdzie zbyt ma³a gêsto¶æ elektrolitu, co wi±¿e siê ze spadkiem pojemno¶ci aku... pozdrawiam, Krzysiek
OdpowiedzNajpier nale¿y na³adowaæ akumulator do pe³na, potem uzupe³niæ demiralizowan± wod± (destylowana) do oznaczonego poziomu lub ok. 1cm nad powierzchniê p³yt aqu. nie odwrotnie, bo mo¿e siê okazaæ, ¿e elektrolit wykipi po na³adowaniu lub bêdzie zbyt ma³a gêsto¶æ elektrolitu, co wi±¿e siê ze spadkiem pojemno¶ci aku... pozdrawiam, Krzysiek
OdpowiedzW instrukcji od mojego suzuki napisali, ¿e mo¿na uzupe³niæ poziom elektrolitu w akumulatorze wod± destylowan± (i tylko destylowan±). Nie wiem tylko czy jest to akumulator bezobs³ugowy ale teraz chyba tylko takie s±. Specjalist± nie jestem :-) Pozdrawiam
Odpowiedzsprobuje nie wiem co z tego wyniknie , ale z gory dziekuje
Odpowiedz